Δευτέρα 27 Αυγούστου 2012

Οι 5 καλύτερες οικονομίες στον κόσμο

Οι μεγαλύτερες οικονομίες στον πλανήτη, δεν είναι απαραίτητα και οι καλύτερες, όπως έχει αποδειχθεί πολλές φορές στην ιστορία.

Και οι παρακάτω 5 οικονομίες, μολονότι δεν είναι όλες ισχυρές ή ξακουστές, κατέχουν την Νο1 θέση στον κόσμο από μια τουλάχιστον άποψη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Το CnnMoney-Fortune παρουσιάζει την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αυτή έκθεση του διεθνούς οργανισμού, που αναδεικνύει τις θετικές «ιδιοτροπίες» του Top5 -αλλά και τα μειονεκτήματά τους.

Λουξεμβούργο: Το καλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα
Το ατού: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Το μέγεθος 2012: 106.958 δολάρια

Το μικροσκοπικό ευρωπαϊκό έθνος του Λουξεμβούργου είναι πανίσχυρο από μια τουλάχιστον άποψη: Έχει το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο.

Στα 55,9 δισ. δολ. η οικονομία του Λουξεμβούργου είναι μάλλον μικρή, αλλά έχει και πολύ μικρό πληθυσμό, που σημαίνει 106.958 δολ. κατά άτομο, ένα ποσό που ανάλογό του αντιστοιχεί μόνο στους πολίτες του Κατάρ.

Στα μειονεκτήματα της οικονομίας αναφέρεται ότι σχεδόν 60% του εργατικού δυναμικού είναι ξένοι και ότι η ευνοϊκή νομοθεσία σε θέματα επιχειρήσεων προκαλεί τις διαμαρτυρίες της διεθνούς κοινότητας.

Μαδαγασκάρη: Το χαμηλότερο κρατικό χρέος
Το ατού: Κρατικό χρέος
Το μέγεθος 2012: 5%

Το νησιωτικό έθνος της Μαδαγασκάρης στις ανατολικές ακτές της Αφρικής έχει τον χαμηλότερο συντελεστή κρατικού χρέους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ σε όλο τον πλανήτη.

Εκτιμάται στο μόλις 5% του μεγέθους της οικονομίας. Συγκριτικά, το χρέος των ΗΠΑ ανέρχεται στο 107% του ΑΕΠ, της Ινδίας στο 68% και της Ιαπωνίας στο 236% (!).

Βέβαια υπάρχουν άλλοι οικονομικοί δείκτες που δείχνουν ότι η γενικότερη οικονομία έχει προβλήματα: Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας είναι μόλις 470 δολάρια.

Ηνωμένες Πολιτείες: Η μεγαλύτερη οικονομία

Σάββατο 25 Αυγούστου 2012

Bundesliga: ένα επιτυχημένο οικονομικό μοντέλο

50 χρόνια ζωής συμπληρώνει φέτος η Bundesliga. Το γερμανικό πρωτάθλημα θεωρείται σήμερα ένα από τα καλύτερα και ισχυρότερα της Ευρώπης, όχι μόνον σε αθλητικό επίπεδο αλλά και από οικονομική σκοπιά
Τον περασμένο Απρίλιο η Bundesliga διαπραγματεύτηκε μια νέα συμφωνία για τα τηλεοπτικά δικαιώματα των αγώνων της. Τα επόμενα τέσσερα χρόνια θα μπουν συνολικά 2,5 δις ευρώ στα ταμεία της, 625 εκατομμύρια για κάθε σεζόν. To ποσό διπλασιάστηκε σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Τη μερίδα του λέοντος θα καταβάλει το συνδρομητικό τηλεοπτικό δίκτυο SKY.

Για μια τεράστια επιτυχία κάνει λόγο ο ειδικός Στέφαν Λούντβιγκ, θυμίζοντας ωστόσο ότι τα αντίστοιχα ποσά στην Premier League είναι κατά πολύ υψηλότερα. Αυτό όμως, όπως λέει, δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη καθώς «η αγορά της συνδρομητικής τηλεόρασης στη Βρετανία είναι πολύ μεγαλύτερη. Με περισσότερους από 10 εκατομμύρια συνδρομητές το SKY έχει δημιουργήσει εκεί μια άκρως πετυχημένη πλατφόρμα».

Δεύτερη στο big five

Για να μετρηθεί και να αξιολογηθεί η οικονομική ισχύς ενός πρωταθλήματος, λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες, εξηγεί ο ειδικός. Μεταξύ αυτών τα τηλεοπτικά δικαιώματα, οι χορηγοί και τα έσοδα από τα εισιτήρια. Στη βάση αυτών των κριτηρίων η Bundesliga καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στο λεγόμενο big five της Ευρώπης, δηλαδή ανάμεσα στις πρώτες κατηγορίες της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Ο ειδικός εκτιμά ότι το προβάδισμα της Bundesliga έναντι της Primera Division δεν κινδυνεύει καθώς «το ισπανικό πρωτάθλημα είναι το μοναδικό όπου υπάρχουν αποκεντρωμένα τηλεοπτικά δικαιώματα».

Με απλά λόγια: κάθε ομάδα «πουλάει» η ίδια τα δικαιώματα των αγώνων της. Με συνέπεια Μπαρτσελόνα και Ρεάλ να μοιράζονται σχεδόν αποκλειστικά μεταξύ τους την πίτα και τις υπόλοιπες ομάδες της πρώτης κατηγορίας να περιορίζονται σε ψίχουλα.

«Στην Bundesliga τα πράγματα είναι διαφορετικά. Υπάρχει μια σχετικά καλή ανακατανομή μεταξύ των 18 ομάδων, στη βάση και της αρχής της αλληλεγγύης».

Η Bundesliga διαχειρίζεται κεντρικά τα τηλεοπτικά δικαιώματα και μοιράζει τα κέρδη με αποτέλεσμα να μπαίνουν λεφτά στα ταμεία όλων των ομάδων. Ορισμένες ομάδεςβέβαια, όπως η Μπάγιερν και η Σάλκε, παίρνουν πολύ περισσότερα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες.

Σοβαρή οικονομική διαχείριση

Αυτό που ξεχωρίζει όμως περισσότερο τη Bundesliga σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μεγάλα πρωταθλήματα είναι η σοβαρότητα με την οποία γίνεται η οικονομική διαχείριση. Ομάδες που δεν μπορούν να παρουσιάσουν ένα οικονομικά βιώσιμο οικονομικό σχέδιο, δεν παίρνουν άδεια. Και όπως σημειώνει ο ειδικός:

«Γνωρίζουμε από άλλα πρωταθλήματα ότι ξοδεύουν πολύ περισσότερα για τους παίκτες τους από εκείνα που μπαίνουν στα ταμεία τους. Και υπάρχουν φυσικά και τα λοιπά κόστη».

Όσον αφορά ωστόσο τις επενδύσεις σε μεταγραφές, παραδοσιακά η Γερμανία δεν βρίσκεται στις πρώτες θέσεις. Φέτος η Bundesliga έχει δαπανήσει μέχρι στιγμής186 εκατομμύρια ευρώ για την απόκτηση νέων παικτών. Οι 20 ομάδες της Premier League έχουν ξοδέψει ήδη 300 εκατομμύρια, ενώ οι ιταλικές ομάδες σχεδόν 280 εκατομμύρια ευρώ.

Τεράστια είναι τα έσοδα της Bundesliga από την διάθεση των εισιτηρίων. Σε κάθε μια από τις 34 συνολικά αγωνιστικές του πρωταθλήματος κάθονται περίπου 400.000 φίλαθλοι στις εξέδρες. Κανένα άλλο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα δεν προσελκύει τόσους θεατές στα γήπεδα. Και αυτοί δεν ξοδεύουν χρήματα μόνον για τα εισιτήρια, αλλά και για σημαίες, κασκόλ, φανέλες των ομάδων που σημαίνουν επιπρόσθετα έσοδα για τις ομάδες.

Πηγή: Deutsche Welle

Τετάρτη 15 Αυγούστου 2012

Οικονομικά στοιχεία Ολυμπιακών Αγώνων

Δείτε στο παρακάτω γράφημα της Ναυτεμπορικής τα οικονομικά στοιχεία των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου, σε σύγκριση με αυτά του Πεκίνου και της Αθήνας:

Οικονομικά στοιχεία Ολυμπιακών Αγώνων

Τρίτη 14 Αυγούστου 2012

Βιβλιοπρόταση: Η άνοδος και η πτώση του Homo Economicus

Τι πήγε στραβά στην παγκόσμια οικονομία τα τελευταία 5 χρόνια; Γιατί η οικονομική επιστήμη απέτυχε να αντιληφθεί την επερχόμενη τραγωδία;

Ξεκινώντας με μια χρήσιμη αναδρομή στις διάφορες οικονομικές θεωρίες, το βιβλίο αυτό αντιπαραθέτει τις ακλόνητες πεποιθήσεις της οικονομικής επιστήμης με τη σημερινή πολυσύνθετη και χαοτική πραγματικότητα της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.

Παράλληλα, παρουσιάζει ευρήματα επιστημών όπως η Νευροεπιστήμη, η Ανθρωπολογία, η Κοινωνιολογία, κ.α, τα οποία ανατρέπουν την εξιδανικευμένη εικόνα που έχουμε για τις δυνατότητες και τις γνώσεις μας ως άτομα και ως κοινωνία, και εξηγεί με απλό και κατανοητό τρόπο γιατί η τυφλή, σχεδόν θρησκευτική, πίστη των ορθόδοξων οικονομικών στην απόλυτη ορθολογικότητα  του ατόμου και στην υπεροχή της ελεύθερης αγοράς απομάκρυναν βαθμιαία τα οικονομικά από την πραγματικότητα της καθημερινότητας και τη σημερινή κοινωνία.

Τέρμα τα στοιχήματα με τρόφιμα

Οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο δέχονται κριτική για κερδοσκοπία στα τρόφιμα. Η Commerzbank ανακοίνωσε ότι σταματά τέτοιου είδους «επενδύσεις».
Την περασμένη Πέμπτη η Commerzbank, η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας, ανακοίνωσε ότι σταματά τα κερδοσκοπικά παιχνίδια με τα τρόφιμα. Με άλλα λόγια, αποσύρει επενδύσεις σε αγροτικά προϊόντα μέσω προθεσμιακών συμβολαίων και συγκεκριμένα το επενδυτικό προϊόν με την επωνυμία «ComStage ETF CBCommodity EWIndex TR». Την είδηση ανακοίνωσε η ένωση καταναλωτών Foodwatch στο Βερολίνο.
Οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο δέχονται έντονη κριτική για τα κερδοσκοπικά τους παιχνίδια με βασικά αγροτικά προϊόντα. Θεσμικοί επενδυτές, αλλά και μικροεπενδυτές οδηγούν τις τιμές στα ύψη, με αποτέλεσμα να οξύνεται το πρόβλημα της πείνας σε όλο τον κόσμο και εκατομμύρια άνθρωποι να αντιμετωπίζουν τη φτώχεια, την εξαθλίωση, ακόμα και τον θάνατο.
«Όταν μια τράπεζα δεν είναι σίγουρη για το τί ζημίες προκαλούν οι επενδύσεις της που αφορούν πρώτες ύλες, υπάρχει μόνο ένα υπεύθυνο βήμα: για προληπτικούς λόγους να μην προσφέρουν καν αυτό το προϊόν» δηλώνει ο Τίλο Μπόντε επικεφαλής της Foodwatch. Το παράδειγμα της Commerzbank πρέπει να το ακολουθήσουν και άλλες γερμανικές τράπεζες, υποστηρίζει ο Μπόντε.

 
Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι υποφέρουν από πείνα
Δυο γερμανικές τράπεζες, η Dekabank και η Landesbank στο κρατίδιο της Βάδης – Βυρτεμβέργης, έχουν ήδη δηλώσει την πρόθεση τους να αποσυρθούν από προθεσμιακά συμβόλαια που αφορούν αγροτικά προϊόντα.
Την πρόθεση της να εξετάσει την προσφορά της σε αυτό τον τομέα, δήλωσε και η Deutsche Bank. H νέα ηγεσία της τράπεζας προτίθεται να συστήσει μια επιτροπή, η οποία θα αναλύσει τις επιπτώσεις στην αύξηση τιμών των αγροτικών προϊόντων. Η Foodwatch με έκθεσή της και ανοιχτή επιστολή στον μέχρι πρότινος πρόεδρο της Deutsche Bank Γιόζεφ Άκερμαν είχε επισημάνει το πρόβλημα.
Σύμφωνα με παλαιότερο αφιέρωμα του περιοδικού Spiegel στη πείνα, οι φτωχοί σε όλο τον κόσμο δαπανούν το 70% του πενιχρού εισοδήματός τους στην αγορά τροφίμων. Ο αριθμός των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που υποφέρουν από πείνα ξεπερνά το δισεκατομμύριο.

Πηγή: Deutsche Welle

Bernanke: Το χρήμα δεν αγοράζει την ευτυχία. Βρες τι κάνει!

Του Brendan Greeley

«Τα πανεπιστημιακά συγγράμματα περιγράφουν την οικονομική επιστήμη, ως τη μελέτη της κατανομής των περιορισμένων πόρων», δήλωσε χθες ο Ben Bernanke. Πρόκειται για έναν ορισμό που μπορεί να προσφέρει απάντηση στο «τι» αλλά σίγουρα όχι στο «γιατί».

Ο Bernanke μιλούσε στη Διεθνή Ένωση για την Έρευνα του Εισοδήματος και του Πλούτου και το «γιατί» δεν είναι ένα ερώτημα που ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ τείνει να απευθύνει μπροστά σε οποιοδήποτε κοινό. Η Fed έχει επιφορτιστεί με δύο συγκεκριμένα, μετρήσιμα καθήκοντα: να κρατά το ποσοστό ανεργίας χαμηλά και τις τιμές σταθερές. Αυτοί είναι δείκτες, αριθμοί σε μια κλίμακα και αν ένας πρόεδρος καταφέρνει να τους κρατά στα επίπεδα που θα πρέπει να είναι, μπορεί να αισθάνεται ικανοποιημένος ότι έχει κάνει τη δουλειά του. Υπό αυτή την έννοια, ο Bernanke παίζει το πιο πολύπλοκο βιντεοπαιχνίδι στον κόσμο.

Στην ομιλία της Δευτέρας ωστόσο ο Bernanke βγήκε από τους κανόνες του παιχνιδιού. Ρώτησε το κοινό του γιατί τελικά θα πρέπει να διατηρούνται οι τιμές σταθερές και η ανεργία να μειώνεται. Οι αριθμοί αυτοί σημαίνουν κάτι για τους ανθρώπους. Σημαίνουν την ικανοποίηση, τη δυνατότητα τους να ζουν με όσα διαθέτουν. Σημαίνουν την ευτυχία. Αυτές οι λέξεις κάνουν τους οικονομολόγους να αισθάνονται άβολα. Η ευτυχία δεν επιδέχεται υπολογισμών. Όταν τα πράγματα δεν μπορούν να μετρηθούν, δεν μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα μοντέλο και οι οικονομολόγοι δεν χρησιμοποιούν μοντέλα, τότε δεν θεωρούνται επιστήμονες.

Τη Δευτέρα, ο Bernanke δεν μιλούσε σαν επιστήμονας. Μιλούσε σαν φιλόσοφος. «Ο απώτερος σκοπός των οικονομικών, φυσικά, είναι να κατανοήσουν και να προάγουν τη βελτίωση της ευημερίας», είπε. Σε μία αίθουσα γεμάτη από οικονομολόγους, άφησε να εννοηθεί ότι οι δείκτες που εκείνοι μετρούν, όπως το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ή η προσωπική καταναλωτική δαπάνη, είναι ανεπαρκείς για την υλοποίηση του σκοπού αυτού. "Τα συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία μπορούν ορισμένες φορές να αποκρύψουν σημαντικές πληροφορίες", είπε. Μετάφραση: Οι άνθρωποι είναι δυστυχισμένοι και δεν ξέρουμε ακριβώς γιατί. "Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε καλύτερες και πιο άμεσες μετρήσεις της οικονομικής ευημερίας», είπε, «αυτός πρέπει να είναι ο απώτερος στόχος της πολιτικής μας". Μετάφραση: Ξέρω ότι είναι δύσκολο να μετρηθεί η ευτυχία. Ξεκινήστε να το κάνετε, ούτως ή άλλως.

"Τα οικονομικά, ως επιστημονικός κλάδος, τείνουν να αλλάζουν την οπτική τους κατά τη διάρκεια μιας κρίσης", λέει ο Jerry Evensky. Διδάσκει οικονομική ιστορία στη Σχολή Maxwell School of Citizenship & Public Affairs του Πανεπιστημίου Syracuse. Οι εξεγέρσεις του 1848 μας έδωσαν τον Karl Marx και τον John Stuart Mill, οι οποίοι συμφώνησαν τουλάχιστον ότι ο καπιταλισμός δεν λειτουργεί. Πρότειναν διαφορετικές συνταγές για τη διόρθωσή του. Η Μεγάλη Ύφεση βοήθησε να διαμορφωθούν και εν συνεχεία να διαδοθούν οι ιδέες του John Maynard Keynes, ο οποίος διαπίστωσε ότι η οικονομική απογοήτευση ήταν ένα πολιτικό πρόβλημα. Η ύφεση και η ανάκαμψη των τελευταίων πέντε ετών, λέει ο Evensky, δεν έχει αναδείξει έναν  Mill έναν Keynes,

Κυριακή 5 Αυγούστου 2012

Περιμένουμε οικονομικό τσουνάμι!

Μπορεί να έχουμε ακόμη καλοκαίρι, όμως για πολλούς χρηματιστές το θέμα συζήτησης είναι ο οικονομικός χειμώνας. Oχι οποιοσδήποτε χειμώνας, αλλά ο «χειμώνας του Κοντράτιεφ». Τι εννοούν; Και ποιος είναι αυτός ο Κοντράτιεφ;
Η σύντομη απάντηση είναι πως ο Νικολάι Κοντράτιεφ ήταν ένας οικονομολόγος των αρχών του 20ού αιώνα, που το 1928 καθαιρέθηκε από τη θέση του διευθυντή του Ινστιτούτου Μελετών Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, στάλθηκε σε γκουλάγκ και εκτελέστηκε το 1938. Ο λόγος; Η ανάλυσή του για την εξέλιξη του καπιταλισμού και του κομμουνισμού θεωρήθηκε επικριτική για τον Στάλιν. Oπως όμως διαφάνηκε στη συνέχεια, ο άνθρωπος αυτός μόνον ως «κακός προφήτης του καπιταλισμού» θα έπρεπε να διωχθεί...

Οι τέσσερις εποχές
Εκείνο που εντόπισε ο Κοντράτιεφ μέσω της μελέτης του καπιταλισμού ήταν μια στατιστικά περίεργη «κυματική συμπεριφορά»: Ανά 50 έως 60 χρόνια ο καπιταλισμός κλονίζεται από ένα σαρωτικό κύμα αποπληθωρισμού, το οποίο αντιμετωπίζει με την πυροδότηση μεγάλων εθνικών συγκρούσεων ή και παγκοσμίου πολέμου. Προτού φθάσει στην εκρηκτική του φάση, ο κάθε κύκλος εμπεριέχει τέσσερις «οικονομικές εποχές»: Την άνοιξη (25 χρόνια), που είναι η πληθωριστική φάση, με ανερχόμενες τιμές μετοχών, αύξηση απασχόλησης και μισθών. Το καλοκαίρι (3-5 χρόνια), μια φάση στασιμότητας, με αύξηση των επιτοκίων και του χρέους και αστάθειες που εκκινούν πολέμους. Το φθινόπωρο (7-10 χρόνια), που είναι η φάση αποπληθωρισμού, με τα επιτόκια σε πτώση και απότομες ανόδους στις τιμές των μετοχών. Τέλος, ο χειμώνας (3 χρόνια κατάρρευσης και 15 χρόνια αναδιάρθρωσης), που είναι φάση αποπληθωρισμού συνδυαζόμενη με κατάρρευση των μετοχών και των δανείων και αύξηση των τιμών των προϊόντων.
Η θεωρία αυτή, την οποία ο Κοντράτιεφ δημοσίευσε το 1925 υπό τον τίτλο «Οι Κύριοι Οικονομικοί Κύκλοι», δικαιώθηκε από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929, αλλά στη συνέχεια αμφισβητήθηκε. Ενδιαφέρον είναι και το ότι δύο ολλανδοί οικονομολόγοι - ο Jacob van Gelderen και ο Samuel de Wolff - είχαν πει τα ίδια από το 1913, καθώς όμως κανείς δεν μετέφρασε την εργασία τους από τα ολλανδικά, ξεχάστηκαν. Τη χρονιά εκτέλεσης του Κοντράτιεφ ο αμερικανός λογιστής Ralph Nelson Elliot δημοσίευσε ένα βιβλίο για τη συμπεριφορά των αγορών υπό τον τίτλο «The Wave Principle», όπου συνέδεε την ψυχολογία του πλήθους με τη δημιουργία κυμάτων οικονομικής ανόδου και πτώσης, αλλά κανείς δεν αντιλήφθηκε τον κοινό τόπο των ευρημάτων.

K-Waves και δημιουργική καταστροφή
Μόνο μετά τον θάνατο του Κοντράτιεφ, όταν μετακόμισε στο Χάρβαρντ ο αυστριακός οικονομολόγος Joseph Alois Schumpeter, το ενδιαφέρον για τα κύματά του αναθερμάνθηκε και ώθησε τον Schumpeter να μιλήσει για τη «δημιουργική καταστροφή» που ενυπάρχει στον καπιταλισμό. Τις ιδέες αυτές υιοθέτησε ο αμερικανός κοινωνιολόγος του Πανεπιστημίου McGill, Immanuel Maurice Wallerstein, όταν έγραψε το 1974 το «Modern World System» και συνέδεσε με σαφήνεια τις φούσκες του καπιταλισμού με τους παγκόσμιους πολέμους. Επίσης το 1974 ο λευκορώσος καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Washington, Hyman Minsky, έγραψε για τους «πιστωτικούς κύκλους» και στάθηκε πολέμιος της απορρύθμισης (deregulation) που τη δεκαετία εκείνη επικράτησε ως γιατροσόφι του καπιταλισμού.
Ολα αυτά θα παρέμεναν αιρετικές θεωρήσεις κάποιων οικονομολόγων της ανατολικοευρωπαϊκής παράδοσης, αν δεν εμφανιζόταν το 2001 η μαθηματική εξήγηση των κυμάτων του Κοντράτιεφ (των K-Waves, όπως διεθνώς αποκαλούνται). Συγκεκριμένα, ο αργεντινός φυσικός και συστημικός επιστήμονας Tessaleno Campos Devezas ανέπτυξε ένα αιτιακό μοντέλο γι' αυτά τα κύματα, βασιζόμενος σε ένα μοντέλο «μάθησης ανά γενιά» (generation-learning model) και σε μια μη γραμμική δυναμική συμπεριφορά των πληροφορικών συστημάτων. Με αυτά τα εργαλεία κατόρθωσε να παρουσιάσει μια πλήρη θεωρία, η οποία εμπεριείχε την εξήγηση τόσο της ύπαρξης των K-Waves όσο και του χρονισμού τους ανά δύο γενιές (γύρω στον μισό αιώνα).

Χρυσή τομή και Αραβική Ανοιξη
Εφόσον οι προαναφερθείσες θεωρίες κυμάτων του Κοντράτιεφ και «πιστωτικών κύκλων» του Minsky ισχύουν, ζούμε στο τέλος του 5ου κύματος. Το 1ο κύμα ήταν του ατμού (1780-1830), το 2ο της σιδηράς εκβιομηχάνισης (1830-1880), το 3ο του εξηλεκτρισμού και των χημικών (1880-1930),
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...