Οικονομία διαμοιρασμού και συνεργατική οικονομία

Στον σύνδεσμο που ακολουθεί δίνονται ορισμένες πληροφορίες για την αναπτυσσόμενη οικονομία του διαμοιρασμού και περιγράφεται ένα σχετικό με το θέμα σχέδιο μαθήματος:

Οικονομία διαμοιρασμού και συνεργατική οικονομία

Υλικό "Τα Ευρωπαϊκά Θεσμικά Όργανα" από το FocusOn

Αυτό το δωρεάν υλικό αποτελείται από φύλλα εργασίας και σχέδια μαθήματος, καθώς και μια ποικιλία από δραστηριότητες στην τάξη και σύντομες εργασίες για το σπίτι, μέσω των οποίων οι μαθητές μπορούν να συζητήσουν και να προβληματιστούν για τις Ευρωεκλογές.

Τπ υλικό βρίσκεται στον παρακάτω σύνδεσμο:

FocusOn

33ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Γραπτών και Καλλιτεχνικών Εργασιών της Ευρωπαϊκής Ημέρας Σχολείων (Ε.Η.Σ.)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Εκπαιδευτικών διοργανώνει τον 33^ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό (60^ος Πανευρωπαϊκός) Γραπτών και Καλλιτεχνικών Εργασιών της Ευρωπαϊκής Ημέρας Σχολείων με γενικό θέμα «Πώς θα ήθελα να ζω στην Ευρώπη».

A. ΓΥΜΝΑΣΙΟ

α. ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

«Σε ένα κείμενο 400 περίπου λέξεων αποτυπώνω τις σκέψεις μου σχετικά αφενός με τη ζωή στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη και αφετέρου με τις προσδοκίες μου για ευνοϊκότερες συνθήκες ζωής και εργασίας στον ευρωπαϊκό χώρο.»

B. ΓΕ.Λ-ΕΠΑ.Λ

α. ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

«Ευρισκόμενοι κοντά στην ενηλικίωση και επομένως στην ανάληψη ευθυνών ως ενεργοί πολίτες, αλλά και λίγο πριν από τις Ευρωεκλογές, σε ένα κείμενο 500-600 λέξεων, διατυπώνετε τους προβληματισμούς σας και τις προσδοκίες σας για τις γενικές συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στο συνολικό ευρωπαϊκό χώρο και ζητάτε από τους Ευρωβουλευτές μας τη δυναμική υποστήριξη των δίκαιων αιτημάτων των νέων της Ευρώπης για ένα καλύτερο μέλλον.»   

Γ. ΓΥΜΝΑΣΙΟ, ΓΕ.Λ-ΕΠΑ.Λ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ  (κοινή για Γυμνάσιο, Γενικό Λύκειο, ΕΠΑ.Λ)

«Δημιουργώ μια καλλιτεχνική εργασία – ζωγραφική ή άλλο – όπου να αποτυπώνονται στοιχεία της ζωής που ζείτε τώρα, αλλά και της ζωής που θα θέλετε να ζήσετε ως ενήλικοι πολίτες της Ευρώπης.»

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στα τηλέφωνα 210-3813229 και 211-7208363 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εκπαιδευτικών.

Ευρωπαϊκός Οικονομικός Οδηγός (6-3-2014)

Στον παρακάτω σύνδεσμο δείτε τα νεότερα οικονομικά δεδομένα (ΑΕΠ, ανεργία, χρέος κτλ.) με βάση τα στοιχεία της Eurostat:

Taking Europe's pulse

Εκπαιδευτικό υλικό για την Ε.Ε.

Στους παρακάτω συνδέσμους, μπορείτε να βρείτε εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με την Ε.Ε., όπως δικαιώματα καταναλωτών, ιστορία, γεωγραφία, λειτουργία, τομείς πολιτικής της Ε.Ε., δικαιώματα ευρωπαίων πολιτών, στοιχεία και αριθμοί, οικονομικά παιχνίδια, χάρτης θεμελιωδών δικαιωμάτων κ.ά.

15 ετών και άνω

12-15 ετών

15η επαίτιος της Ευρωζώνης - Μεταβολή κ.κ.ΑΕΠ από την ίδρυσή της έως σήμερα

"Όταν το 1999 γεννήθηκε το ενιαίο νόμισμα στην Ευρώπη, κανείς δεν φανταζόταν τα μεγάλα προβλήματα που θα προέκυπταν την τελευταία τετραετία. Η χρεωκοπία της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Κύπρου επέφερε στην Ευρωζώνη αυστηρή λιτότητα, οικονομική αναστάτωση και πολιτικούς κατακερματισμούς. Εν τω μεταξύ, η πίστη της Γερμανίας στο πρόγραμμα παραμένει ισχυρή - ίσως επειδή είναι η χώρα που έχει ωφεληθεί περισσότερο. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει αυξηθεί στην Γερμανία κατά 20% από το 1999, όταν στον αντίποδα το αντίστοιχο ΑΕΠ στην Ιταλία έχει ελαττωθεί κατά 3%".

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του Economist και δείτε και το σχετικό διάγραμμα με την μεταβολή του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη, από τη την δημιουργία της έως σήμερα, στον σύνδεσμο που ακολουθεί:

Growing Pains

2014 - Ελληνική Προεδρία της Ε.Ε.

Η Ελλάδα αναμβάνει από 1/1/2014 την Προεδρία της Ε.Ε. Στον παρακάτω σύνδεσμο, δείτε το επίσημο site της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Επίσημη ιστοσελίδα Ελληνικής Προεδρίας

Εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για μαθητές Β' Λυκείου

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή διοργανώνει την πέμπτη εκδήλωση "Your Europe, Your Say", μια προσομοίωση συνόδου για τους νέους, που δίνει την ευκαιρία σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τα 28 Κράτη- Μέλη  να γνωρίσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΟΚΕ για ένα συγκεκριμένο θέμα.

Η άσκηση προσομοίωσης θα πραγματοποιηθεί σε δυο φάσεις:

- εγγραφή, επιλογή και προετοιμασία στο σχολείο, και

- συμμετοχή στο workshop στις Βρυξέλλες

Για να δηλώσει συμμετοχή ένα σχολείο πρέπει:

- να βρίσκεται σε Κράτος- Μέλος της ΕΕ,

- να είναι αναγνωρισμένο από το Υπουργείο Παιδείας ή την αντίστοιχη Αρχή για την εκπαίδευση σε ένα ή περισσότερα Κράτη- Μέλη,

- να διαθέτει ηλεκτρονικό υπολογιστή (με δυνατότητα ανάγνωσης και εκτύπωσης αρχείων PDF), με σύνδεση στο διαδίκτυο και λογαριασμό ηλεκτρονικής αλληλογραφίας,

- να επιλέξει έναν εκπαιδευτικό και τρεις μαθητές που φοιτούν στην προτελευταία τάξη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (≥ 16 ετών) που να μιλούν Αγγλικά,

- να επεξεργαστούν και να συζητήσουν το θέμα της άσκησης προσομοίωσης στο σχολείο πριν μεταβούν στις Βρυξέλλες,

- να υποδεχτούν ένα μέλος της ΕΟΚΕ για μια συνάντηση ενημέρωσης πάνω στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ΕΟΚΕ, κάποια στιγμή στο διάστημα από 13 Ιανουαρίου μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2014 (τα έξοδα μετακίνησης του μέλους της ΕΟΚΕ θα καλυφθούν από την Επιτροπή). Άλλες τάξεις του ίδιου σχολείου ή/και άλλων σχολείων μπορούν να συμμετέχουν στη συνάντηση με το μέλος της ΕΟΚΕ.

Καταληκτική ημερομηνία για την εγγραφή των σχολείων: 30 Νοεμβρίου 2013.

Αφού ολοκληρωθούν οι εγγραφές, θα επιλεγούν τα σχολεία που θα πάρουν μέρος στην άσκηση προσομοίωσης. Στη συνέχεια, τα σχολεία που έχουν επιλεγεί θα πρέπει να επιλέξουν τρεις μαθητές που φοιτούν στην προ-τελευταία τάξη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ηλικίας ≥ 16 ετών) να τα εκπροσωπήσουν, καθώς επίσης και έναν καθηγητή για να τους συνοδεύσει.

Όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν την αγγλική γλώσσα και να μπορούν να συνομιλήσουν σε αυτή.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες, στην έδρα της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, από τις 26 έως τις 28 Απριλίου 2014.

Η ΕΟΚΕ θα καλύψει τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής για τους μαθητές και τον συνοδό εκπαιδευτικό.

Σχετικός Σύνδεσμος:
http://europedirect.duth.gr/?q=node/981

Ευρωπαϊκός Οικονομικός Οδηγός (Νοέμβριος 2013)

Δείτε στο διαδραστικό διάγραμμα του Economist τα πρόσφατα οικονομικά δεδομένα των ευρωπαϊκών οικονομιών (χρέος, ανεργία, κ.κ.ΑΕΠ, κ.ά.):

European economy guide

Ευρωπαϊκός οδηγός οικονομίας

Στο γράφημα του Economist δείτε τα τρέχοντα οικονομικά στοιχεία των ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και τις προβλέψεις για τα επόμενα χρόνια:

Taking Europe's pulse

Σε πόσο χρόνο κερδίζει ο ευρωπαίος εργαζόμενος όσα το αφεντικό του σε μία ώρα;

Δείτε στο παρακάτω γράφημα του Economist το χρόνο που χρειάζεται ένας μέσος εργαζόμενος σε μία Ευρωπαϊκή χώρα για να κερδίσει όσα κερδίζει ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας του σε 1 ώρα.

A week's wages

Ευρωκοινοβούλιο κατά φοροαποφυγής

Συντονισμένη δράση κατά της φοροαποφυγής ζητεί το ΕΚ. Στο στόχαστρο μπαίνουν κυρίως οι φορολογικοί παράδεισοι και οι επιχειρήσεις που μεταφέρουν προσχηματικά την έδρα τους αποφεύγοντας φορολογικές υποχρεώσεις
Σε ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές ζητούν από τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών να συμφωνήσει σε κοινές δράσεις: από την κατάρτιση ενός δεσμευτικού καταλόγου με τις χώρες- φορολογικούς παράδεισους μέχρι την ανταλλαγή πληροφοριών για όλα τα έσοδα από μισθοδοσία, μερίσματα, ακόμα και πληρωμές μέσω ιδρυμάτων ή άλλων οργανισμών. Γιατί τώρα;
Την απλή εξήγηση δίνει ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: «Βλέπουμε τώρα ότι τα κράτη μέλη δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον για αυτά τα ζητήματα, ενδιαφέρον που- για να είμαστε ειλικρινείς- δεν έδειχναν στο παρελθόν. Πρέπει λοιπόν να αξιοποιήσουμε την συγκυρία αυτή, για να προχωρήσουμε» τονίζει ο επικεφαλής της Κομισιόν.
Στόχος είναι να καλυφθεί το σημερινό «φορολογικό κενό» από ανείσπρακτα έσοδα, που υπολογίζεται σε ένα τρισεκατομμύριο ετησίως. Το ποσό αυτό είναι διπλάσιο από το έλλειμμα του προϋπολογισμού σε όλα μαζί τα κράτη-μέλη, μεγαλύτερο από τις συνολικές δαπάνες για την υγεία σε όλη την ΕΕ και πλησιάζει σχεδόν το σύνολο των κοινοτικών δαπανών για την επταετία 2014-2020.

Το επιχειρηματικό δαιμόνιο του ...Μαυρίκιου

Ο συμπροεδρεύων των Πρασίνων Ντανιέλ Κον Μπεντίτ επιμένει πάντως ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους εκτός Ευρώπης, αναφέροντας ως παράδειγμα, μεταξύ άλλων, το εξωτικό θέρετρο του Μαυρίκιου. «Κοιτάξτε τί γίνεται στον Μαυρίκιο: σε κάθε κάτοικο του νησιού αντιστοιχούν 1.500 επιχειρήσεις. Στη Χιλή η Exxon δεν πλήρωνε φόρο ούτε ένα σεντ επί 26 χρόνια, γιατί είχε μεταφέρει την έδρα της σε φορολογικό παράδεισο και ισχυριζόταν ότι δεν είχε κέρδη στη Χιλή. Πρέπει να συμφωνήσουμε σε μία βασική αρχή: όπου έχεις την έδρα σου, την οικονομική σου δραστηριότητα, εκεί θα πληρώνεις φόρους».
Επί της αρχής κανείς δεν λέει όχι στη φορολογική δικαιοσύνη. Πώς θα την επιβάλει όμως στην πράξη; Η επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. Μαριέτα Γιαννάκου προτείνει συντονισμό εντός, αλλά και πρωτοβουλίες εκτός Ευρώπης και προειδοποιεί ότι, σε διαφορετική περίπτωση, τα ευρωπαϊκά κεφάλαια θα αναζητήσουν καταφύγιο σε πιο ...εξωτικούς προορισμούς.
«Μπορούμε να έχουμε κάποιον συντονισμό, αλλά δεν μπορούμε να έχουμε το ίδιο σύστημα, διότι όπως αντιλαμβάνεστε- αν θέλει κανείς να βοηθήσει την ανάπτυξη- η Ελλάδα θα πρέπει να έχει χαμηλότερη φορολόγηση από τη Γερμανία. Αν θέλουμε όμως πραγματικά να αρχίσουμε να αγγίζουμε το θέμα, καλό είναι να το θέσουμε στους G20. Υπάρχουν πολλοί Ευρωπαίοι που υποστηρίζουν ότι από τη μία με το φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, από την άλλη με αυτές τις προσπάθειες, αυτό που μπορεί να συμβεί στο τέλος είναι να φύγουν κεφάλαια για τη νοτιοανατολική Ασία» τονίζει η Ελληνίδα ευρωβουλευτής στη Deutsche Welle.

«Θέλουμε τα λεφτά μας πίσω»

Για τον επικεφαλής των Ευρωπαίων σοσιαλιστών Χάνες Σβόμποντα το πρόβλημα είναι η άνιση κατανομή εισοδήματος και η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης. Για να υπερβούν την κρίση, οι Ευρωπαίοι πρέπει να διεκδικήσουν τα διαφυγόντα φορολογικά έσοδα, δηλώνει στο Κοινοβούλιο ο Χάνες Σβόμποντα, απευθυνόμενος στον παρόντα ευρω-σκεπτικιστή Νάϊτζελ Φάρατζ, αλλά και στον απόντα Βρετανό πρωθυπουργό Ντέϊβιντ Κάμερον: «Θα πω κι εγώ, όπως έλεγε η κ.Θάτσερ: Θέλουμε τα λεφτά μας πίσω. Αλλά θα το πω με διαφορετικό νόημα: Θέλουμε πίσω τα λεφτά που κρύβονται σε φορολογικούς παραδείσους κ. Φάρατζ και κ. Κάμερον. Είναι απαράδεκτο να χάνεται ένα τρισεκατομμύριο ετησίως, να μην επενδύεται στην Ευρώπη, αλλά να πηγαίνει σε φορολογικούς παραδείσους».
Την Μάργκαρετ Θάτσερ επικαλείται και ο Νάϊτζελ Φάρατζ, βλέποντας ωστόσο τα πράγματα από μία διαφορετική οπτική γωνία: «Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να πάρουμε μαθήματα από όσα έγιναν στη Βρετανία και στην Αμερική στη δεκαετία του 80. Μειώστε τους φόρους, απλοποιήστε το φορολογικό σύστημα και θα δείτε ότι οι νομοταγείς πολίτες δεν θα αναγκάζονται να καταφεύγουν σε φορολογικούς παραδείσους» υποστηρίζει ο Βρετανός ευρωβουλευτής.
Το πρόβλημα παραμένει: πώς θα αποφευχθεί η εκροή κεφαλαίων εκτός Ευρώπης; Η Αυστρία και το Λουξεμβούργο ζητούν από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους να μην προχωρήσουν σε μονομερείς ενέργειες, μέχρι να τελεσφορήσουν οι σχετικές διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες. Όμως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι φαίνεται να στηρίζουν την πρωτοβουλία της Γερμανίας για άμεση τροποποίηση της φορολογικής νομοθεσίας επί το αυστηρότερο, γιατί, όπως δηλώνει στη Deutsche Welle η συμπροεδρεύουσα των Πρασίνων Ρεμπέκα Χαρμς: «Όποιος θέλει πραγματική φορολογική δικαιοσύνη, πρέπει να πατάξει τους φορολογικούς παραδείσους. Και οι Ευρωπαίοι δεν πρέπει να μεταθέτουν την ευθύνη στους G8 ή στους G20, πρέπει να εξαλείψουν πρώτα τις δικές τους φορολογικές οάσεις. Εάν το καταφέρουν, θα έχουν δώσει το καλό παράδειγμα και διεθνώς».
Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Πηγή: Deutsche Welle

Ευρωπαϊκός Οικονομικός Οδηγός (ενημέρωση 15/5/2013)

Δείτε στο παρακάτω διαδραστικό διάγραμμα του Economist έναν οδηγό με όλα τα οικονομικά στοιχεία (χρέος, έλλειμμα, ανεργία, ανάπτυξη, νομισματική κατάσταση κ.ά.) των χωρών της Ε.Ε.

Taking Europe's pulse

ΕΚΤ: Στα €101.900 η μέση περιουσία του Έλληνα

Τα νοικοκυριά σε πολλές χώρες της περιφέρειας είναι πιο πλούσια από αυτά σε ορισμένες χώρες του πυρήνα, όπως προκύπτει από έκθεση της ΕΚΤ με δεδομένα που συγκεντρώθηκαν το 2009 - 2010.

Αναλυτικά, ο μέσος καθαρός πλούτος (median net wealth) των νοικοκυριών στην Ισπανία και την Ιταλία ήταν €182.700 και €173.500 αντίστοιχα, αρκετά υψηλότερα από τα €51.000 στη Γερμανία, τα €103.600 στην Ολλανδία και τα €85.800 στη Φινλανδία.
Τα ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα του γερμανικού πλούτου αποδίδονται στους χαμηλούς συντελεστές ιδιοκτησίας στην Γερμανία – λιγότεροι από τους μισούς Γερμανούς (όπως και Αυστριακούς ) κατέχουν την κύρια κατοικία τους σε σύγκριση με 80% στην Ισπανία και 77% στην Κύπρο. Αλλοι παράγοντες είναι οι διαφορές στην έκταση της ιδιοκτησίας, τις τιμές των ακινήτων, τα επίπεδα χρεών και τον αριθμό των νοικοκυριών που κατέχουν επιχείρηση.

Όσον αφορά την Ελλάδα, ο μέσος πλούτος των νοικοκυριών το 2009 ήταν €101.900.

Συνολικά στην ευρωζώνη, πλουσιότερα είναι τα νοικοκυριά στο Λουξεμβούργο με €397.800. Η Κύπρος έρχεται δεύτερη μετά το εύπορο Λουξεμβούργο σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν το έτος 2010. Στην έκθεση της ΕΚΤ ο μέσος καθαρός πλούτος της Κύπρου διαμορφώνεται στα 267.000 ευρώ ανά νοικοκυριό. 

Αξίζει να σημειώθει, ότι σύμφωνα με τη μελέτη της ΕΚΤ το ανώτατο 10% των πλουσιότερων νοικοκυριών διαθέτει λίγο περισσότερο από το μισό του συνολικού καθαρού πλούτου στην ευρωζώνη.  

Πηγή: EURO2day

Λουξεμβούργο: Στο στόχαστρο «πλυντήριο-ΑΑΑ»

Γνωστό για το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς του και το καθεστώς του τραπεζικού απορρήτου, το Λουξεμβούργο, ο χρηματοπιστωτικός τομέας του οποίου αντιστοιχεί στο ενα τρίτο του ΑΕΠ του και των φορολογικών του εσόδων, βρίσκεται στο στόχαστρο, τη στιγμή που η υπερτροφία του χρηματοπιστωτικού τομέα κηλίδωσε την οικονομία της Κύπρου, που σώθηκε την τελευταία στιγμή από την χρεοκοπία.
Το οικονομικό μοντέλο του Μεγάλου Δουκάτου γίνεται συστηματικά στόχος επικρίσεων εξαιτίας του δυσανάλογου μεγέθους των καταθέσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων, η αναλογία των οποίων ως προς το ΑΕΠ τοποθετείται στο 500%, πολύ μεγαλύτερη από της Κύπρου, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
"Ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι υπερβολικά διογκωμένος σε σχέση με την υπόλοιπη οικονομία", παραδέχθηκε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λουξεμβούργου που δεν κατονομάζεται.
Ο Γερμανός βουλευτής Γιόακιμ Πος, αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD στην Μπούντεσταγκ, αναφέρθηκε πρόσφατα "στα ρίσκα και τους κινδύνους που ισχύουν για χώρες της ευρωζώνης το οικονομικό μοντέλο των οποίων βασίζεται σε ένα υπερτροφικό χρηματοπιστωτικό τομέα". Κατά την άποψή του, η κυπριακή κρίση "πρέπει να οδηγήσει στη συνειδητοποίηση ότι δεν φουσκώνουμε τεχνητά τον χρηματοπιστωτικό τομέα, μέσω, μεταξύ άλλων, και ενός φορολογικού ντάμπινγκ".
Ωστόσο, σύμφωνα με πολλούς ευρωπαίους αξιωματούχους, η υπερβολική εξάρτηση της οικονομίας του Λουξεμβούργου από τη χρηματοπιστωτική του βιομηχανία είναι το μόνο κοινό σημείο που αντέχει μία σύγκριση με την Κύπρο.
"Τριπλό Α"
"Το πρόβλημα δεν εμφανίσθηκε στο Λουξεμβούργο, αλλά στην Ιρλανδία, με ορισμένες τράπεζες, στην Ισπανία, την Πορτογαλία", δήλωσε στις αρχές της εβδομάδας ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες Μισέλ Μπαρνιέ.
Το Μεγάλο Δουκάτο, ένα από τα έξι ιδρυτικά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βαθμολογείται από τους οίκους αξιολόγησης με τον υψηλότερο βαθμό για το αξιόχρεό του, το «τριπλό Α». Το δημόσιο χρέος του ανέρχεται στο 20% του ΑΕΠ και είναι με απόσταση το χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ το δημοσιονομικό του έλλειμμα βρίσκεται πολύ κάτω από το όριο του 3%.
Το Λουξεμβούργο και η Κύπρος παρουσιάζουν, σίγουρα, "ομοιότητες, ως προς το μέγεθος του χρηματοπιστωτικού τομέα σε σχέση με το ΑΕΠ", παραδέχθηκε τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών Λικ Φρίντεν. Αλλά παράλληλα έσπευσε να επισημάνει τις διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες, τόσο ως προς τη γεωγραφική θέση, όσο και ως προς το είδος της πελατείας με την παροχή υπηρεσιών αμοιβαίων κεφαλαίων και διαχείρισης περιουσίας.
Ωστόσο, η εξέλιξη του χρηματοπιστωτικού τομέα του Λουξεμβούργου παραμένει "αμφισβητήσιμη", σύμφωνα με τον νέο πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας Γκαστόν Ράινες, ο οποίος θεωρεί ότι η υποχώρηση κατά 5% του Καθαρού Τραπεζικού Αποτελέσματος ανάμεσα στο 2011 και το 2012 είναι "ανησυχητική".
Το οικονομικό μοντέλο του Λουξεμβούργου είναι ακόμη πιο εύθραυστο εξαιτίας του γεγονότος ότι η υπεραξία του στηρίχθηκε σε ένα αδιαπέραστο καθεστώς τραπεζικού απορρήτου και της χαλαρής μεταχείρισης της φορολογικής απάτης, η οποία τιμωρείται στην χώρα αυτή μόνο όταν αφορά πολύ μεγάλα ποσά και γίνεται κατ' εξακολούθησιν.

Πακέτα "διάσωσης" ευρωπαϊκών χωρών

Στο παρακάτω διάγραμμα του Economist δείτε να πακέτα διάσωσης των πέντε ευρωπαϊκών χωρών (Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Κύπρος) ως απόλυτα ποσά, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ και ως ποσό ανά κάτοικο των συγκεκριμένων χωρών:

Euro zone bail-outs

Καθηγήτρια Οικονομικών του Χάρβαρντ προσφέρει θεραπεία για την κρίση του ευρώ

Όταν ο Γάλλος πρόεδρος François Hollande παρουσίαζε το Νοέμβριο ένα σχέδιο που προέβλεπε φοροαπαλλαγές για τις επιχειρήσεις και υψηλότερους φόρους επί των πωλήσεων ως ένα τρόπο για να αναζωογονηθεί η οικονομία, ουσιαστικά αυτό δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η εφαρμογή μιας ιδέας που είχε η οικονομολόγος Gita Gopinath. Η 41χρονη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ προωθεί τη φορολογική παρέμβαση ως ένα τρόπο δράσης για τις χώρες της ευρωζώνης που δεν μπορούν μέσω υποτίμησης να αλλάξουν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες τους. Αυτή η λεγόμενη ‘δημοσιονομική υποτίμηση’ βοηθά τη Γαλλία να βγει μπροστά σε μια εποχή ακραίων δημοσιονομικών περιορισμών, αναφέρει ο πρώην επικεφαλής της Airbus, Louis Gallois σε μια έκθεση για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων της Γαλλίας που του ανέθεσε να συντάξει ο Hollande.

Ο τρόπος θεώρησης της ιδέας από την Gopinath πήρε σάρκα και οστά στη διάρκεια των ετών διδασκαλίας της στο Χάρβαρντ και στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου και ιδιαίτερα κατά την περίοδο που ήταν διδακτορική φοιτήτρια στο Πρίνστον, και δούλευε υπό την καθοδήγηση των οικονομολόγων Kenneth Rogoff, Pierre-Olivier Gourinchas και Ben Bernanke, που σήμερα είναι πρόεδρος της Federal Reserve. Ενώ η προηγούμενη δουλειά της για τους τρεχούμενους λογαριασμούς και το ισοζύγιο πληρωμών έλαβε επαίνους, είναι η πρόσφατη εστίαση της στα 17 κράτη της ευρωζώνης που έχει τραβήξει την προσοχή ηγετών κρατών.

 Η ιδέα της δημοσιονομικής υποτίμησης προέρχεται με τον John Maynard Keynes. Η συμβολή της Gopinath ήταν να προτείνει τη δημοσιονομική υποτίμηση για την πολιορκούμενη νομισματική ένωση της Ευρώπης σε μία έκθεση του 2011 που συνέταξε σε συνεργασία με το συνάδελφό της, Emmanuel Farhi, και τον πρώην φοιτητή Oleg Itskhoki, που τώρα είναι επίκουρος καθηγητής στο Πρίνστον. «Παρά τις πολλές συζητήσεις που γίνονται στους πολιτικούς κύκλους, δεν υπάρχει επαρκής επίσημη ανάλυση της συσχέτισης μεταξύ των δημοσιονομικών υποτιμήσεων και των νομισματικών συναλλαγματικών υποτιμήσεων», έγραφαν». «Το πόνημα αυτό έχει ως στόχο να γεφυρώσει αυτό το χάσμα».

Η έκθεση εξετάζει μια "εξαιρετικά απλή εναλλακτική λύση" που δεν απαιτεί από τις χώρες να εγκαταλείψουν το ευρώ και να υποτιμήσουν το νόμισμά τους για να επανέλθουν σε τροχιά ανάπτυξης μέσω των εξαγωγών, λέει η Gopinath. Με την αύξηση των φόρων προστιθέμενης αξίας και παράλληλη μείωση των φόρων μισθωτών υπηρεσιών, η κυβέρνηση μπορεί να επηρεάσει το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, την κατανάλωση, την απασχόληση και τον πληθωρισμό στο βαθμό που θα το έκανε και η υποτίμηση του νομίσματος.

Το υψηλότερο ΦΠΑ αυξάνει την τιμή των εισαγόμενων αγαθών, καθώς οι ξένες εταιρείες πληρώνουν το φορο για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που εξάγουν προς τη χώρα αυτή. Ο χαμηλότερος φόρος επί των μισθών βοηθά να αντισταθμιστεί η επίδραση της προσαύξησης του φόρου επί των πωλήσεων για τις εγχώριες εταιρείες, μειώνοντας την ανάγκη τους να αυξήσουν τις τιμές. Από τη στιγμή που οι εξαγωγές απαλλάσσονται του ΦΠΑ, η μείωση του κόστους μισθοδοσίας επιτρέπει στους παραγωγούς να πωλούν τα προϊόντα φθηνότερα στο εξωτερικό, προσομοιώνοντας την επίδραση του πιο αδύναμου νομίσματος, σύμφωνα με την έκθεση. Η πολιτική, μπορεί επίσης να βοηθήσει στο δημοσιονομικό μέτωπο, καθώς η αύξηση της ανταγωνιστικότητας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των φορολογικών εσόδων, λέει η Gopinath.

Στο πλαίσιο της δημοσιονομικής υποτίμησης της Γαλλίας, ο Hollande έχει προσφέρει στις γαλλικές επιχειρήσεις απαλλαγές φόρων αξίας 20 δισ. ευρώ από ορισμένους μισθούς, καθώς προσπαθεί να αναζωογονήσει μια οικονομία που μόλις και μετά βίας έχει αναπτυχθεί σε διάστημα άνω του ενός έτους. Σχεδίαζε επίσης να αυξήσει τους δύο υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές ΦΠΑ.

Το σχέδιο είναι εν μέρει εμπνευσμένο από την έκθεση της Gopinath, λέει ο καθηγητής του Χάρβαρντ Philippe Aghion, άτυπος σύμβουλος της εκστρατείας του Hollande, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος το Μάιο. Ο Aghion έγραψε ένα άρθρο στην εφημερίδα Le Monde τον περασμένο Οκτώβριο όπου απήυθυνε έκκληση για δημοσιονομική υποτίμηση. Ο Gallois της Airbus πρότεινε τότε τη στρατηγική στον Hollande.

«Συμβάλαμε στην υιοθέτηση της πολιτικής από Hollande, και ο Gallois με κάλεσε να με ευχαριστήσει», λέει ο Aghion.«Υπάρχει ευρύτερο ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη πολιτική. Η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα-θα έπρεπε όλες να ενδιαφέρονται. Είναι μια ιδέα που θα μπορούσε να λειτουργήσει».

Πηγή: Capital.gr

Φθηνή εργασία ως αντίδοτο στην ευρωκρίση;

Η προσωρινή ή μερική απασχόληση αποτελούν δύο αμφιλεγόμενα μοντέλα εργασίας. Η ανεργία στη νότια και ανατολική Ευρώπη και το κύμα μετανάστευσης προς τη Γερμανία δεν ευνοούν την κατάσταση.

Εργασία ορισμένου χρόνου, εποχιακή ή μερική απασχόληση. Μοντέλα «φθηνής», ευέλικτης εργασίας που στο παρελθόν εφαρμόζονταν κυρίως στον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Στη γεωργία οι ανάγκες της σποράς ή της συγκομιδής απαιτούσαν περισσότερα εργατικά χέρια σε συγκεκριμένες μόνο εποχές του χρόνου. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει και αντίστοιχες πρακτικές φαίνεται πως προτιμούν να εφαρμόζουν ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις, τόσο στον τομέα της μεταποίησης όσο και στον τομέα του εμπορίου και της παροχής υπηρεσιών.
Ο Γιοχάνες Γιάκομπ, ειδικός σε θέματα εργασιακής πολιτικής της Ομοσπονδίας Γερμανικών Συνδικάτων (DGB) θεωρεί ότι «επί της αρχής η προσωρινή απασχόληση δεν αποτελεί πρόβλημα» μιας και όντως σε πολλούς κλάδους οι ανάγκες για επιπλέον προσωπικό συσσωρεύονται σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Τα ερμηνευτικά προβλήματα και οι εννοιολογικές παρεξηγήσεις της πρόσκαιρης απασχόλησης αρχίζουν όταν το καθεστώς προσωρινής ή μερικής απασχόλησης καταλήγει να αποτελεί μόνιμη εργοδοτική πρακτική. Για πολλούς εργοδότες, επισημαίνει ο Γιάκομπ, η πρόσληψη εποχιακών ή προσωρινών εργατών αποτελεί μία οικονομική πρακτική στη βάση της -με αγγλοσαξονική ορολογία- αρχής«hire-and-fire».
 
Xάσμα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών

Η νέα αυτή εργασιακή κατάσταση διαμορφώνεται εν πολλοίς εξαιτίας του διευρυνόμενου οικονομικού χάσματος μεταξύ κεντρικής και βόρειας Ευρώπης από τη μια πλευρά και νότιας και ανατολικής από την άλλη. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για τις αμφιλεγόμενες εργασιακές πρακτικές της εταιρείας διαδικτυακών υπηρεσιών Amazon φέρνουν στην επιφάνεια λίγο-πολύ γνωστές πτυχές της σκοτεινής πλευράς των εργασιακών σχέσεων στην Ευρώπη. Η πλειοψηφία των εργαζομένων με συμβόλαια περιορισμένης χρονικής εμβέλειας είναι κυρίως αλλοδαποί, όχι μόνο από χώρες εκτός ΕΕ αλλά πλέον και από τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου που πλήττονται από την οικονομική κρίση αλλά και τις ευρωπαϊκές χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ.
Ο Βέρνερ Άιχορστ από το Ινστιτούτο Μελετών για το Μέλλον της Εργασίας με έδρα τη Βόννη θεωρεί πως η ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει την εμφάνιση των νέων, ευέλικτων μορφών εργασίας στη Γερμανία. Η προσφορά αντίστοιχων θέσεων είναι μεγαλύτερη σε σχέση με μόνιμες θέσεις, ενώ και η ζήτηση ανταποκρίνεται σε αυτές. Οι θέσεις μερικής ή προσωρινής απασχόλησης προσελκύουν κυρίως νέους ή ανειδίκευτους εργαζόμενους, ως επί το πλείστον ξένους, που δεν κατέχουν τη γλώσσα.
 
Ομιχλώδη στοιχεία και κοινωνικές προκλήσεις

Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Γερμανικών Συνδικάτων, οι αριθμοί που σχετίζονται με τους απασχολούμενους υπό αυτό το καθεστώς δεν είναι εύκολα επαληθεύσιμοι. Η μαύρη εργασία είναι σύνηθες φαινόμενο και στη Γερμανία. Υπολογίζεται πάντως πως περίπου 900.000 εργαζόμενοι που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ απασχολούνται προσωρινά, ενώ τα στοιχεία για τους κοινοτικούς εργαζόμενους είναι συγκεχυμένα. Ο Γιοχάνες Γιάκομπ πιστεύει πως η καλύτερη εκπροσώπηση των ξένων εργαζομένων που δουλεύουν σε καθεστώς προσωρινής, εποχιακής ή μερικής απασχόλησης στα εργατικά συνδικάτα θα μπορούσε να δώσει απαντήσεις. Βέβαια το γεγονός ότι τα συμβόλαιά τους δεν ξεπερνούν συνήθως τους τρεις μήνες καθώς και το γεγονός ότι οι περισσότεροι δεν μιλούν γερμανικά, δυσχεραίνει τη λήψη πρωτοβουλιών. Τέλος, και η ίδια η δομή και λειτουργία των περισσότερων γερμανικών συνδικάτων είναι δύσκαμπτη, παρακωλύοντας έτσι τις όποιες παρεμβάσεις.
Σε αυτό το περίπλοκο εργασιακό περιβάλλον, οι αλλαγές στον τομέα των αμφιλεγόμενων ευέλικτων μορφών εργασίας δεν μπορούν να έρθουν από την μία μέρα στην άλλη. Απαιτείται συνέργεια όλων, συνδικάτων, εργαζομένων, πολιτείας αλλά και κοινωνίας για να αλλάξει η κατάσταση προς όφελος των εργαζομένων. Αλλά ευθύνη, τέλος, φέρουν και οι ίδιοι οι καταναλωτές, οι οποίοι, σύμφωνα με τον Γ. Γιάκομπ θα πρέπει να είναι υποψιασμένοι απέναντι σε τρανταχτές περιπτώσεις, «μποϋκοτάροντας» ει δυνατόν ο καθένας με τον τρόπο του την εργασιακή εκμετάλλευση που ενδέχεται να κρύβεται πίσω από ένα πολύ φθηνό προϊόν ή παρεχόμενη υπηρεσία.

Πηγή: Deutsche Welle

«The Brussels Business» ή ο ρόλος των λόμπι

Τις διασυνδέσεις της Κομισιόν με συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα θέτει στο μικροσκόπιο ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής. Στο επίκεντρο καταγγελίες για τη δράση των λόμπι και τα κριτήρια, με τα οποία νομοθετεί η Επιτροπή.

Ξανά οι λομπίστες και οι μέθοδοί τους στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης. Αυτή τη φορά με αφορμή καταγγελίες από μη κυβερνητικές οργανώσεις που θέλουν το προσωπικό της Κομισιόν να λειτουργεί συχνά με γνώμονα την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών συμφερόντων. Είναι η σκοτεινή πλευρά της Ευρώπης, στην οποία οι αποφάσεις παίρνονται εκτός των επισήμων αιθουσών συνεδρίασης και μακριά από τη δημοσιότητα.

Η υπόθεση Στράσερ: «Εκπροσωπώ τα συμφέροντα πέντε πελατών»

Υπάρχουν βιντεοσκοπημένες σκηνές που καταδεικνύουν πόσο διεισδυτική είναι η επιρροή των λόμπι: Σε ένα ρεστοράν πολυτελείας των Βρυξελλών, ένας κύριος περιγράφει μια κυρία με περισσή αυταρέσκεια τη δραστηριότητά του ως λομπίστας. Υπερηφανεύεται ότι εκπροσωπεί τα συμφέροντα πέντε πελατών του και εισπράττει για αυτή του τη δραστηριότητα 100 χιλιάδες ευρώ ετησίως. Ωστόσο, ο σοβαρός κύριος με το μαύρο κοστούμι και το λευκό πουκάμισο δεν είναι κάποιος επίσημος λομπίστας. Είναι ο Ερνστ Στράσερ, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των αυστριακών συντηρητικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η συνομιλία με την κυρία καταγράφεται με κρυφή κάμερα και αποτελεί μέρος του ντοκιμαντέρ «The Brussels Business». Επί τέσσερα χρόνια ο αυστριακός σκηνοθέτης και παραγωγός Φρίντριχ Μόζερ και ο Ματιέ Λιετέρ διερεύνησαν το «μαύρο κουτί των Βρυξελλών», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν. Ήθελαν να καταδείξουν από πού έρχονται οι ιδέες για κάθε νέο νομοσχέδιο και ποιος αναλαμβάνει τη σχετική νομοθετική πρωτοβουλία. Με λίγα λόγια ήθελαν να καταδείξουν ποιος κινεί τα νήματα στην Ευρώπη, θέτοντας το ερώτημα εάν τελικά είναι οι δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις που αποφασίζουν ή είναι οι μάνατζερ και οι δεξαμενές σκέψεις των μεγάλων επιχειρήσεων. Στην περίπτωση του Στράσερ τα πράγματα ήταν απλά. Το Μάρτιο του 2011 ο αυστριακός ευρωβουλευτής αναγκάσθηκε να παραιτηθεί, καθώς απαγορεύεται σε ευρωβουλευτές το Lobbying.

«Οι λομπίστες είναι εκείνοι που διαθέτουν την τεχνογνωσία»

Υπάρχει, ωστόσο, στις Βρυξέλλες ένα μεγάλο μέρος του συστήματος εκπροσώπησης ιδιωτικών συμφερόντων που λειτουργεί «νομιμότατα» και μάλιστα εδώ και πολλά χρόνια. «Η επιρροή των λόμπι στις Βρυξέλλες είναι πολύ μεγάλη», τονίζει ο Φρίντριχ Μόζερ σε συνέντευξή του προς την Deutsche Welle. Και αυτό γιατί «οι λομπίστες είναι εκείνοι που διαθέτουν την τεχνογνωσία για συγκεκριμένα θέματα. Και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, κυρίως η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο -σε αντίθεση με τις εθνικές κυβερνήσεις αλλά και τις ΗΠΑ- δεν διαθέτουν σε επάρκεια το κατάλληλο προσωπικό προκειμένου να εκπονήσουν μια έκθεση πραγματογνωμοσύνης».
Εκ των πραγμάτων προκύπτει εξάρτηση από τα «Think Tanks» και άλλους ειδικούς. Στο ντοκιμαντέρ του Μόζερ διακρίνουμε πώς οι ιδέες των λόμπι για την στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ εμφανίζονται αργότερα αυτολεξεί σε επίσημα έγγραφα της ΕΕ.
Εκτιμήσεις θέλουν τον αριθμό των λομπιστών στις Βρυξέλλες να αγγίζει τις 20 χιλιάδες. Στόχος τους, η πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Το πεδίο δράσης τους δεν είναι μεγαλύτερο από τέσσερα τετραγωνικά χιλιόμετρα, γύρω από την πλατεία Ρομπέρ Σουμάν των Βρυξελλών. Εκεί είναι τα γραφεία της Κομισιόν, του Συμβουλίου των Υπουργών και το Ευρωκοινοβούλιο. Σε πολύ κοντινή απόσταση είναι και τα γραφεία των λόμπι: της BASF, της BP, της Philip Morris και άλλων επιχειρηματικών ομίλων.

Πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ για Lobbying

Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα Corporate Europe Observatory, οι μεγάλοι όμιλοι δαπανούν ετησίως για Lobbying περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Για μια «ύπουλη κούρσα συμφερόντων» κάνουν λόγο οι ΜΚΟ, διακρίνοντας στο λόμπι έναν κίνδυνο για τη δημοκρατία. Και για τον λόγο αυτόν προσέφυγαν στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή Νικηφόρο Διαμαντούρο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Νίνα Κάτσεμιχ από την οργάνωση Lobbycontrol, «οι πέντε από τους 13 επιτρόπους της προηγούμενης Κομισιόν μεταπήδησαν σε ιδιαίτερα κερδοφόρες δραστηριότητες της ιδιωτικής οικονομίας. Εμείς επικρίνουμε την εξέλιξη αυτή, διότι επιτρέπει σε οικονομικά ισχυρούς να έχουν πλήρη εικόνα και εσωτερικές πληροφορίες από την γραφειοκρατία της ΕΕ. Τους δίνεις επίσης τη δυνατότητα άμεσης επαφής στα ανώτατα κλιμάκια της ευρωπαϊκής διοίκησης».
Από την άλλη πλευρά και όπως είναι φυσικό, οι λομπίστες αντιμετωπίζουν θετικά τη δραστηριότητά τους. Αυτό που είναι καλό για τους επιχειρηματικούς ομίλους είναι καλό και για τους πολίτες, θα πει με περισσή βεβαιότητα ο Πασκάλ Κερνάις, που εργάζεται για το λόμπι European Services Forum. Περιγράφοντας τη δουλειά του υπογραμμίζει: «Προσφέρω εξυπηρετήσεις. Ίσως αυτή να μην είναι μια ωραία λέξη για να περιγράψει τη δουλειά μου. Το Lobbying αντιμετωπίζεται εν μέρει ως μια βρόμικη λέξη. Αλλά στην πραγματικότητα είναι μόνο δικτύωση, είναι απλά επικοινωνία μεταξύ ανθρώπινων όντων».
Πηγή: Deutsche Welle

Οδηγός Ευρωπαϊκής Οικονομίας (5/2/2013)

Δείτε στο παρακάτω διαδραστικό γράφημα του Economist τα τελευταία στοιχεία των οικονομιών της Ε.Ε. (ενημερωμένα έως 5 Φεβρουαρίου 2013), όπως το κ.κ..ΑΕΠ, την ανεργία, την ανάπτυξη κ.ά.:

European economy guide