Πώς θα έβλεπαν την ευρωπαϊκή οικονομική κρίση οι πιο διάσημοι οικονομολόγοι του 19ου και του 20ου αιώνα; Μεταξύ σοβαρού και αστείου, ο Λάρι Έλιοτ,
οικονομικός συντάκτης της βρετανικής εφημερίδας Guardian, επιχείρησε να
δημιουργήσει ένα φανταστικό πάνελ ανάμεσα σε κορυφαίους του
παρελθόντος, με θέμα την κρίση χρέους στην ευρωζώνη και την ΕΕ και
συντονίστρια την...διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ.
Τοποθέτησε στο ίδιο τραπέζι του Νταβός τον Γερμανό θεμελιωτή του κομμουνισμού και συγγραφέα του «Κεφαλαίου» Καρλ Μαρξ (1818 - 1883), τον Βρετανό υπέρμαχο της ανάπτυξης με ελεγχόμενο κρατικό παρεμβατισμό Τζον Μέιναρντ Κέινς (1883 - 1946), τον Αμερικανό θιασώτη του αχαλίνωτου νεοφιλελευθερισμού, ιδρυτή της λεγόμενης «Σχολής του Σικάγο» Μίλτον Φρίντμαν
(1912 - 2006) και τον Γερμανό οπαδό της ανθρώπινης κλίμακας στην
οικονομία και συγγραφέα του «Το μικρό είναι όμορφο», Ερνστ Φρίντριχ
Σουμάχερ (1911-1977).
Μίλτον Φρίντμαν εναντίον Καρλ Μαρξ ; Ακριβώς. Ιδού τα αποτελέσματα της χορταστικής «κουβέντας» ανάμεσά τους:
Λαγκάρντ (απευθύνεται στον πρεσβύτερο των ομιλητών, τον Μαρξ): Καρλ, πως βλέπεις την κατάσταση στη Ευρώπη σήμερα;
Μαρξ: Η καπιταλιστική τάξη που συγκεντρώθηκε στο
Νταβός πέρασε τις τελευταίες μέρες γκρινιάζοντας για την ανεργία και την
έλλειψη ζήτησης για τα προϊόντα της. Αυτό που δεν μπορούν να
αναγνωρίσουν είναι ότι όλα αυτά είναι αναπόφευκτα σε μια
παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Υπάρχει μια τάση για υπερ-επενδύσεις και
υπερ-παραγωγή και μια ταυτόχρονη πτώση του κέρδους, την οποία, ως
είθισται, οι εργοδότες προσπαθούν να εξισορροπήσουν κόβοντας τους
μισθούς και δημιουργώντας μια εφεδρική στρατιά εργαζομένων. Γιαυτό
υπάρχουν πάνω από 200 εκατ. άνθρωποι άνεργοι ανα τον κόσμο και μια
διαρκής τάση για κοινωνική ανισότητα. Είναι πιθανό το 2013 να είναι
καλύτερο από το 2012, αλλά και πάλι θα μιλάμε για μια απλή ανάπαυλα.
Λαγκάρντ: Εκανες μια εξαιρετικά απαισιόδοξη
ανάλυση, Καρλ. Οι μισθοί ανεβαίνουν με γρήγορους ρυθμούς σε κάποια μέρη
του κόσμου, όπως η Κίνα, αν και συμφωνώ πως η ανισότητα αποτελεί απειλή.
Οι δικές μας εκτιμήσεις, του ΔΝΤ, λένε πως όντως η ανισότητα συνδέεται
με την οικονομική αστάθεια.
Μαρξ: όντως οι αναδυόμενες αγορές αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς, αλλά κι αυτοί εν καιρώ θα αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα.
Λαγκάρντ (απευθύνεται στον Κέινς): Μέιναρντ, πιστεύεις ότι η κατάσταση είναι τόσο άσχημη όσο την περιγράφει ο Καρλ;
Κέινς: Όχι, εγώ δεν το πιστεύω. Το πρόβλημα είναι
σοβαρό, αλλά λύνεται. Όταν εμείς αντιμετωπίσαμε παρόμοια κρίση,
απαντήσαμε με επιθετική χαλαρότητα της νομισματικής μας πολιτικής,
μειώνοντας τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτόκια. Στις ΗΠΑ, ο
φίλος μου ο πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ, υποστήριξε μια νομοθεσία που
θα επέτρεπε την οργάνωση των εργατών σε συνδικάτα και την κερδοφορία για
τις επιχειρήσεις. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η διεθνής κοινότητα
ίδρυσε το ΔΝΤ προκειμένου να εξισορροπήσει την ανισορροπία των πληρωμών,
να αποτρέψει τους νομισματικούς πολέμους που θα ξεκινούσαν λόγω της
στρατηγικής «beggar-thy-neighbor» (η «εξαγωγή της κρίσης στον γείτονα»)
και να ελέγχει τη μετακίνηση του κεφαλαίου.