Έξυπνες λύσεις για εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων

Η “ΜτΚ” παρουσιάζει έξυπνους τρόπους και συμβουλές για εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων με τις κατάλληλες επιλογές για τη μόνωση, τον φωτισμό, την αγορά και τη χρήση ηλεκτρικών συσκευών.

1. Μόνωση
Βασική προϋπόθεση για την προστασία ενός κτιρίου από το κρύο και τη ζέστη είναι η σωστή μόνωση. Για να μειώσετε, λοιπόν, τις απώλειες θερμότητας μπορείτε να:
- κλείσετε τυχόν χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα με μονωτικό υλικό, αυτοκόλλητες ταινίες του εμπορίου ή σιλικόνη
- μην αερίζετε υπερβολικά
- κλείνετε τα παντζούρια και τις κουρτίνες τις κρύες νύχτες του χειμώνα, για να διατηρείται η ζέστη μέσα στον χώρο.
Τα κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν από το 1980 συνήθως δεν έχουν μόνωση. Για να εξοικονομήσετε ενέργεια, μπορείτε να:
- προσθέσετε θερμομόνωση στην οροφή του κτιρίου
- αντικαταστήσετε τα παράθυρα με νέα θερμομονωτικά, με διπλά τζάμια
- προσθέσετε μόνωση στους τοίχους (εξωτερικά αποδίδει καλύτερα).
Με τον τρόπο αυτό θα πετύχετε 15%-40% εξοικονόμηση ενέργειας.

2. Θέρμανση χώρων
- Αξιοποιήστε την ηλιακή ενέργεια για να θερμάνετε το κτίριό σας. Τις ηλιόλουστες χειμωνιάτικες μέρες να αφήνετε τον ήλιο να μπαίνει από τα νότια παράθυρα.
- Αν έχετε αυτόνομη θέρμανση, μη ρυθμίζετε τον θερμοστάτη πάνω από τους 20° C. Για κάθε επιπλέον βαθμό σπαταλάτε μέχρι και 7% περισσότερη ενέργεια.
- Μην καλύπτετε τα θερμαντικά σώματα με καλύμματα, γιατί μειώνεται σημαντικά η απόδοσή τους.
- Φροντίστε για τη σωστή ρύθμιση και συντήρηση του καυστήρα και για τον καθαρισμό του λέβητα κάθε καλοκαίρι από ειδικό συντηρητή, ο οποίος εκδίδει το πιστοποιητικό συντήρησης βάσει νομοθεσίας με μετρήσεις του βαθμού απόδοσης της εγκατάστασης, της θερμοκρασίας των καυσαερίων και της περιεκτικότητάς τους σε διοξείδιο του άνθρακα και αιθάλη.

3. Ψύξη - κλιματισμός χώρων
Πριν αποφασίσετε να αγοράσετε κλιματιστικό, εξετάστε τους εναλλακτικούς τρόπους. Τοποθετήστε ανεμιστήρες οροφής στα δωμάτια. Ο ανεμιστήρας οροφής έχει χαμηλό αρχικό κόστος, δροσίζει, ενώ καταναλώνει ελάχιστη ενέργεια (όση και ένας κοινός λαμπτήρας φωτισμού). Θα νιώθετε δροσιά ακόμα και σε σχετικά υψηλές θερμοκρασίες, κι έτσι μπορείτε να απαλλαγείτε από την ανάγκη εγκατάστασης κλιματιστικού. Ακόμα και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο χώρος είναι κλιματιζόμενος, με τη χρήση ανεμιστήρων οροφής η κατανάλωση ενέργειας για την κάλυψη του ψυκτικού φορτίου ενός χώρου μειώνεται κατά 28%-40%, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες.
Εναλλακτικά, χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα δαπέδου.
Εάν αποφασίσετε να αγοράσετε κλιματιστικό, ενημερωθείτε για την ενεργειακή του κατανάλωση, δεδομένου ότι θα αυξήσει τον λογαριασμό σας, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλο για τον χώρο σας. Συμβουλευτείτε ειδικευμένο μηχανικό πριν επιλέξετε.
Ρυθμίζετε το κλιματιστικό χρησιμοποιώντας ένα καλό θερμόμετρο τοίχου και μην επιδιώκετε θερμοκρασία χαμηλότερη από 26° C το καλοκαίρι. Φροντίστε τα παράθυρα να είναι κλειστά όταν λειτουργεί το σύστημα κλιματισμού, για να μη χάνεται πολύτιμη ενέργεια. Εφαρμόζετε πιστά τις οδηγίες του κατασκευαστή για την τοποθέτηση και τη συντήρηση του κλιματιστικού.
Είναι δυνατόν να επιτευχθεί εξοικονόμηση μεταξύ 20% και 70% τόσο στις λειτουργικές δαπάνες όσο και στην κατανάλωση ενέργειας για το κλιματισμό με τη σωστή συντήρηση του συστήματος.

4. Φωτισμός
Αφήνετε το φυσικό φως να περνάει από όσο δυνατόν περισσότερες πλευρές των χώρων. Έτσι επιτυγχάνεται μεγαλύτερη επάρκεια και καλύτερη κατανομή. Για την καλύτερη ρύθμιση του φυσικού φωτισμού, προτιμήστε κινητά στόρια παρά κουρτίνες στα παράθυρα. Προτιμάτε τα ανοικτά χρώματα στους τοίχους του σπιτιού σας, καθώς κάνουν το εσωτερικό περιβάλλον φωτεινότερο. Φροντίστε να μη μένουν αναμμένα τα φώτα σε δωμάτια, όταν δεν είναι απαραίτητο. Προτιμήστε ένα χαμηλό γενικό φωτισμό και πρόσθετο τοπικό φωτισμό στα σημεία όπου τον χρειάζεστε.
Χρησιμοποιήστε λαμπτήρες χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Η ενεργειακή ετικέτα κάθε λάμπας που θα αγοράσετε παρέχει πληροφορίες για τη φωτεινότητα (lumen), την ονομαστική ισχύ (W) και τη διάρκεια ζωής του λαμπτήρα (ώρες λειτουργίας). Οι σύγχρονοι οικονομικοί λαμπτήρες φθορισμού έχουν την ίδια φωτεινότητα με τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως αλλά δέκα φορές μεγαλύτερο χρόνο ζωής (10.000 ώρες). Το κόστος αγοράς τους είναι μεν μεγαλύτερο, όμως το οικονομικό όφελος κατά τη χρήση τους είναι σημαντικό, ως αποτέλεσμα της χαμηλής κατανάλωσης ρεύματος (καταναλώνει τέσσερις με πέντε φορές λιγότερο ρεύμα) και της μεγαλύτερης διάρκειας ζωής τους (ένας λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης αντιστοιχεί με δέκα κοινούς λαμπτήρες σε χρόνο ζωής).
Παράδειγμα: Με την αντικατάσταση ενός μόνο λαμπτήρα πυρακτώσεως 100 Watt με έναν λαμπτήρα οικονομίας αντίστοιχης φωτεινότητας, δηλαδή 20 Watt, επιτυγχάνεται συνολική εξοικονόμηση περίπου 80 ευρώ στη διάρκεια ζωής του λαμπτήρα. Παράλληλα, αποφεύγεται η παραγωγή 700 κιλών ρύπων (διοξειδίου του άνθρακα CO2) και προστατεύεται το περιβάλλον.

5. Θερμοσίφωνας
Μη ρυθμίζετε τον θερμοστάτη στον θερμοσίφωνα πάνω από τους 50° C. Ανάψτε τον θερμοσίφωνά σας όσο και όταν χρειάζεστε, ανάλογα με τις ανάγκες σας για ζεστό νερό, και μην τον αφήνετε αναμμένο άσκοπα. Προτιμήστε το ντους από το μπάνιο στην μπανιέρα. Ξοδεύετε τρεις φορές λιγότερο ρεύμα και νερό. Μην αφήνετε τις βρύσες σας να στάζουν και μην αφήνετε το ζεστό νερό να τρέχει άσκοπα.
Προτιμήστε έναν ηλιακό θερμοσίφωνα αντί ηλεκτρικό για τη θέρμανση του νερού. Ο ηλιακός θερμοσίφωνας μπορεί να καλύψει κατά 70% τις ετήσιες ανάγκες σε ζεστό νερό, με αντίστοιχη μείωση στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ μπορεί να περικόψει τον λογαριασμό του ηλεκτρικού περίπου 20%-25%, κατά μέσο όρο.

6. Συσκευές
Α. Ηλεκτρική κουζίνα
- Φροντίστε τα μαγειρικά σκεύη να εφαρμόζουν σωστά στις εστίες της κουζίνας. Σπαταλάτε 20%-30% περισσότερη θερμότητα και περισσότερο ρεύμα όταν η βάση του σκεύους είναι 1-2 εκατοστά μικρότερη από την εστία. Χρησιμοποιώντας χύτρα ταχύτητας, εξοικονομείτε 30%-60% ρεύμα και 80% χρόνο.
- Όταν βράζετε νερό, σκεπάζετε την κατσαρόλα με το καπάκι της. Θα βράσει γρηγορότερα και με μικρότερη κατανάλωση ενέργειας.
- Αποφεύγετε τις άσκοπες προθερμάνσεις και το συχνό άνοιγμα - κλείσιμο του φούρνου. Κάθε φορά που ανοίγετε την πόρτα του φούρνου φεύγει το 20% της εσωτερικής θερμότητας. Καθαρίζετε τακτικά τα ηλεκτρικά μάτια και τον φούρνο.
- Για το ζέσταμα μικρών ποσοτήτων φαγητού, προτιμήστε, εφόσον διαθέτετε, φούρνο μικροκυμάτων, γιατί εξοικονομεί ηλεκτρική ενέργεια και χρόνο.
Β. Ψυγεία - καταψύκτες
- Το ψυγείο καταναλώνει αρκετή ενέργεια γιατί λειτουργεί όλο το 24ωρο. Η ενεργειακή ετικέτα που διαθέτουν όλες οι σύγχρονες ηλεκτρικές συσκευές μάς δίνει πληροφορίες για την ενεργειακή απόδοσή του. Επιλέξτε συσκευή με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση.
- Τοποθετήστε το ψυγείο σας μακριά από την ηλεκτρική κουζίνα, το καλοριφέρ και μέρη που τα βλέπει ο ήλιος, καθώς ενδέχεται να αυξηθεί η κατανάλωση ρεύματος μέχρι και 30%
- Αν το ψυγείο σας δεν έχει αυτόματη απόψυξη, φροντίστε να κάνετε τακτικά απόψυξη. Στρώμα πάγου πάχους πέντε χιλιοστών αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ρεύματος.
- Ρυθμίστε τον θερμοστάτη του ψυγείου ώστε η θερμοκρασία στον θάλαμο συντήρησης να είναι 7° C και του καταψύκτη στους -18° C. Έτσι εξοικονομείτε μέχρι και 15% ρεύμα.
- Μην ανοίγετε συχνά την πόρτα του ψυγείου και μην την κρατάτε πολλή ώρα ανοιχτή. Φροντίστε το λάστιχο της πόρτας να είναι καθαρό και να εφαρμόζει πολύ καλά.
- Μην καλύπτετε τα κενά εξαερισμού του ψυγείου, ξεσκονίζετε καλά τις σωληνώσεις (πλέγμα) στην πίσω πλευρά του και αφήνετε τουλάχιστον πέντε εκατοστά απόσταση από τον τοίχο.
- Όταν απουσιάζετε από το σπίτι σας για μεγάλο χρονικό διάστημα, βγάζετε το ψυγείο από την πρίζα, αδειάζετέ το και αφήνετε την πόρτα του ανοικτή.
- Μη βάζετε ζεστά φαγητά στο ψυγείο. Καλύτερα να περιμένετε να κρυώσουν (συνιστάται και για λόγους υγείας).
Γ. Πλυντήριο ρούχων
- Επιλέξτε πλυντήριο με μικρή κατανάλωση νερού και ρεύματος. Υπάρχουν αρκετές διαφορές από συσκευή σε συσκευή.
- Για μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας μπορείτε να επιλέξετε καινούργιο πλυντήριο τύπου Hot Fill, που έχει δυνατότητα σύνδεσης με τον ηλιακό θερμοσίφωνα.
Είναι αποδεδειγμένο ότι τα ρούχα καθαρίζουν εξίσου καλά στους 60° C όσο και στους 90° C, και με τα νέα προγράμματα και καθαριστικά ακόμα και στους 40°C. Προτιμήστε λοιπόν τη λειτουργία σε χαμηλή θερμοκρασία.
- Φροντίστε να γεμίζετε ομοιόμορφα το πλυντήριο και προτιμήστε να βάζετε όλη την ποσότητα που χωράει (συνήθως πέντε με έξι κιλά ρούχα).
- Υιοθετείτε τις οδηγίες του κατασκευαστή, προκειμένου να εξοικονομείτε ηλεκτρική ενέργεια, νερό και απορρυπαντικό. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα εξασφαλίζεται και η καλή λειτουργία της συσκευής.
- Συνδέστε τον ηλιακό θερμοσίφωνα (εάν έχετε) με το πλυντήριό σας, για να έχετε ζεστό νερό.
- Όταν απουσιάζετε, κλείνετε την παροχή νερού του πλυντηρίου.
Δ. Πλυντήριο πιάτων
- Προτιμήστε να χρησιμοποιείτε το πλυντήριο πιάτων κατά τις ώρες που ισχύει το νυχτερινό τιμολόγιο.
- Να επιλέγετε οικονομικό πρόγραμμα για λίγα σκεύη.
- Να προτιμάτε πλύσιμο με γεμάτο πλυντήριο. Καταναλώνει λιγότερο ρεύμα, νερό και απορρυπαντικό.
- Χρησιμοποιήστε προγράμματα μικρής διάρκειας για πιάτα λίγο λερωμένα.
- Το φίλτρο του πλυντηρίου να διατηρείται καθαρό και να γίνεται έλεγχος στον σωλήνα παροχής νερού στο σημείο σύνδεσης.
- Αν στο σπίτι υπάρχει εγκατεστημένος ηλιακός θερμοσίφωνας ή μπόιλερ, προτιμήστε πλυντήρια διπλής παροχής νερού (hot and cold fill).
- Κατά τη διάρκεια ζωής τής συσκευής (περίπου 13 χρόνια) η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ της κατηγορίας Α και των κατηγοριών C ή G ανέρχεται σε 1,833 έως 3,523kWh. Δηλαδή, επιλέγοντας ένα πλυντήριο πιάτων υψηλής ενεργειακής απόδοσης, αποταμιεύονται 157 έως 303 ευρώ.

Τέσσερα μικρά μυστικά
1. Πριν αγοράσετε μια συσκευή ενημερωθείτε για την κατανάλωσή της σε ρεύμα, δεδομένου ότι υπάρχουν διαφορές από συσκευή σε συσκευή (ακόμη και στη λειτουργία αναμονής).
2. Οι μικρές συσκευές, γενικά, καταναλώνουν λιγότερο ρεύμα από τις μεγάλες, γι’ αυτό, όποτε μπορείτε, προτιμήστε τις.
3. Μην αφήνετε αναμμένη την τηλεόραση, την καφετιέρα, το σίδερο κλπ., όταν δεν τα χρειάζεστε.
4. Κλείνετε την τηλεόραση, το βίντεο και το στερεοφωνικό από τον διακόπτη της συσκευής και όχι από το τηλεκοντρόλ. Στη δεύτερη περίπτωση οι συσκευές παραμένουν σε λειτουργία αναμονής (stand-by) και συνεχίζουν να καταναλώνουν ρεύμα. Στη φάση αναμονής των ηλεκτρικών συσκευών σπαταλάται σε διεθνές επίπεδο ηλεκτρική ενέργεια ίση με 5%-15% της ηλεκτρικής οικιακής κατανάλωσης. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα η διαρροή ενέργειας από την κατάσταση αναμονής είναι υπεύθυνη για περίπου 45 εκατ. ευρώ σε φουσκωμένους λογαριασμούς και για την ετήσια έκλυση 600.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Κλείνοντας την τηλεόραση από τον κεντρικό διακόπτη και όχι από το τηλεχειριστήριο, μπορείτε να κερδίσετε έως και 17 ευρώ τον χρόνο.

Επενδύστε στον ηλιακό ηλεκτρισμό
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρισμό, αντικαθιστώντας τις κιλοβατώρες που προμηθευόμαστε από το δίκτυο της ΔΕΗ, που παράγονται κυρίως από λιγνίτη ή από πετρέλαιο.

Της Μπέττυς Κυριακίδου
Kiriakidoub@makthes.gr