Η διαρκής ανάπτυξη της οικονομίας είναι ο διακηρυγμένος στόχος
των περισσότερων βιομηχανικών χωρών. Κι αυτό γιατί η οικονομική
μεγέθυνση ταυτίζεται με την ανάπτυξη και ευημερία. Είναι όμως έτσι;
Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) είναι για την πλειονότητα των κρατών
ο σημαντικότερος δείκτης ανάπτυξης. Το ΑΕΠ αντικατοπτρίζει την αξία
όλων των προϊόντων και υπηρεσιών που παρήγαγε μια χώρα σε διάστημα ενός
έτους. Εάν αυξηθεί αυτή η αξία σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά έχουμε
θετικό πρόσημο ανάπτυξης. Στην πραγματικότητα εννοούμε μεγέθυνση της
οικονομίας και στις περισσότερες χώρες γίνεται διάκριση μεταξύ
μεγέθυνσης που είναι ένας ποσοτικός δείκτης και ανάπτυξης που θεωρείται
ποιοτικός δείκτης. Το ΑΕΠ δεν περιλαμβάνει τις απώλειες, τις ζημιές και
τις καταστροφές που συνοδεύουν συχνά την παραγωγική διαδικασία. Δεν
περιλαμβάνει ούτε το κοινωνικό κόστος της οικονομικής μεγέθυνσης.
Υπάρχουν, λοιπόν, πολλοί λόγοι να επικρίνει κανείς τα υπάρχοντα μοντέλα
ανάπτυξης, επισημαίνει ο Αλμπέρτο Ακόστα, πρώην υπουργός Ενέργειαςτου
Εκουαδόρ, ενόψει της επικείμενης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών
«Rio-Plus-20».«Η οικονομική μεγέθυνση δε σημαίνει ανάπτυξη. Κάθε μορφή μεγέθυνσης έχει και μια κοινωνική και οικολογική προϊστορία. Υπάρχουν, λοιπόν, θετικές και αρνητικές μορφές μεγέθυνσης της οικονομίας» εκτιμά ο κ. Ακόστα.
«Η γη δεν είναι επίπεδη...»
Οι περισσότερες βιομηχανικές χώρες επιμένουν να αγνοούν αυτήν την πραγματικότητα. Δεν λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες των λαών τους και αδιαφορούν για το κόστος που προκαλείται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η Πέτρα Πίντσλερ, συγγραφέας του δοκιμίου με τον τίτλο «Όλο και περισσότερο δεν είναι αρκετό», εκτιμά ότι οι παραδοσιακοί οικονομολόγοι θεωρούν ταμπού τη μείωση των ρυθμών «ανάπτυξης». «Οι παραδοσιακοί οικονομολόγοι αποσκοπούν στην αιώνια μεγέθυνση της οικονομίας. Οικονομολόγοι με περιβαλλοντικές αναφορές εξετάζουν την οικονομία ως μέρος της γης. Και η γη δεν είναι επίπεδη, είναι σφαιρική. Και τίποτε δεν μπορεί να αυξάνεται αιώνια σε τόσο περιορισμένο χώρο, όπως είναι η γη» λέει η κα Πίντσλερ.
Στο ΑΕΠ συμπεριλαμβάνονται και άλλες δραστηριότητες, όπως οι κερδοσκοπικές χρηματιστηριακές συναλλαγές, υπενθυμίζει η συγγραφέας, επιμένοντας ότι δεν επιτρέπεται να ταυτίζουμε πλέον την ευημερία με τον υλικό πλούτο. Σύμφωνα με τα πορίσματά της, η ταύτιση της ευημερίας με την οικονομική ανάπτυξη ισχύει μόνο για τις πολύ φτωχές χώρες του πλανήτη. Ο βαθμός ευτυχίας δεν είναι ευθέως ανάλογος του αριθμού των αυτοκινήτων που έχει ένας άνθρωπος, λέει χαρακτηριστικά η κ. Πίντσλερ.
«Θα έχουμε πάντα οικονομική μεγέθυνση»
Με την άποψη αυτή διαφωνεί ο Γκίντερ Σμιντ από την Παγκόσμια Τράπεζα. Για τον κ. Σμιντ η μεγέθυνση είναι ο κινητήρας της παγκόσμιας οικονομίας. «Θα έχουμε πάντα οικονομική μεγέθυνση, ό,τι και να γίνει. Σε μερικά χρόνια θα ζουν σε αυτόν τον πλανήτη 9 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Σε όλες σχεδόν τις χώρες παρατηρείται αύξηση των εισοδημάτων, κυρίως στην Κίνα και την Ινδία. Αυτοί οι άνθρωποι θα θέλουν να καταναλώσουν. Θα υπάρχει ζήτηση αγαθών. Ποιος θα τους το απαγορεύσει», διερωτάται ο οικονομολόγος.
Στην πραγματικότητα και στις αναπτυσσόμενες χώρες διατυπώνονται ενστάσεις για το παρόν μοντέλο ανάπτυξης. Όλο και περισσότεροι ειδικοί απαιτούν να συμπληρωθεί ο δείκτης οικονομικής του ΑΕΠ με άλλους παράγοντες, όπως το κόστος για το περιβάλλον.
Αυτές οι προτάσεις θα βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών «Rio-Plus-20» που θα διεξαχθεί τον ερχόμενο Ιούνιο.
Πηγή: Deutsche welle
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου