Το φθηνότερο πετρέλαιο είναι καλό για την οικονομία - είναι ουσιαστικά το ισοδύναμο μιας φοροελάφρυνσης. Εκτός και αν είναι κακό για την οικονομία, γεγονός που μπορεί να ισχύει, αν η πτώση των τιμών δώσει ώθηση στον αποπληθωρισμό και βλάψει χώρες και εταιρείες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές πετρελαίου. Το αν ο αντίκτυπος καταλήξει καλός, κακός, ή λίγο και από τα δύο, θα εξαρτηθεί από το πόσο καιρό οι τιμές θα παραμείνουν χαμηλά.
Αν το φθηνό πετρέλαιο είναι αποτέλεσμα μιας πτώσης της ζήτησης (λόγω μιας δοκιμαζόμενης κινεζικής οικονομίας, για παράδειγμα), οι τιμές θα ανέβουν όταν η οικονομία ανακάμψει. Αν οι χαμηλότερες τιμές οφείλονται στην αυξημένη προσφορά (από την έκρηξη της παραγωγής από σχιστόλιθο, λόγου χάρη), τότε το φθηνό πετρέλαιο έχει έρθει για να μείνει. Δύο πράγματα είναι σίγουρα: Υπάρχει ακόμη μια πεπερασμένη ποσότητα πετρελαίου στη γη και η οικονομία χρειάζεται πετρέλαιο για να λειτουργήσει. Αυτό υποδεικνύει ότι οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν κάποια μέρα, αν και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος αν αυτό θα γίνει την ερχόμενη άνοιξη ή το 2050.
Εκτός κι αν κάτι είναι πραγματικά διαφορετικό αυτή τη φορά. Αυτές είναι επικίνδυνες λέξεις και είναι πάντα ασφαλέστερο να υποθέτουμε ότι η ιστορία, όντως, επαναλαμβάνεται. Υπάρχει μια πιθανότητα, ωστόσο, η πτώση των τιμών του πετρελαίου να δώσει το έναυσμα για μια αλλαγή στην ενεργειακή πολιτική, περίπτωση κατά την οποία οι συνέπειες αναμένονται μακροβιότερες.
Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν την αύξηση των φόρων επί του πετρελαίου, κυρίως επειδή το πετρέλαιο είναι αναγκαίο και λίγο, και η υπερβολική χρήση των ορυκτών καυσίμων βλάπτει το περιβάλλον. Μεταξύ των πλουσίων χωρών, οι φόροι καυσίμων της Αμερικής είναι οι χαμηλότεροι. Ακόμα μάλιστα, πολλές ανεπτυγμένες χώρες, συχνά αυτές που παράγουν πετρέλαιο, επιδοτούν τα καύσιμα. Αλλά η καύση πετρελαίου σήμερα δημιουργεί κόστος στο μέλλον, και οι χαμηλοί φόροι και οι επιδοτήσεις μειώνουν επίσης τα κίνητρα για την εξεύρεση πιο πράσινων και πιο βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων.
Οι χαμηλότερες τιμές πετρελαίου δίνουν την ευκαιρία στις χώρες να αυξήσουν τους φόρους των καυσίμων (ή να κόψουν τις επιδοτήσεις) χωρίς να ζημιώνεται άμεσα η οικονομία. Η Ινδονησία, η Μαλαισία και η Ινδία αποσύρουν τις επιδοτήσεις των καυσίμων. Η Παγκόσμια Τράπεζα ενθαρρύνει άλλες χώρες να πράξουν το ίδιο. Υποστηρίζει ότι οι επιδοτήσεις των καυσίμων δημιουργούν στρεβλώσεις που ωφελούν κυρίως τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος και τα χρήματα είναι καλύτερο να δαπανώνται σε έργα υποδομής. Ο Λάρι Σάμερς κάλεσε την Αμερική για εκμεταλλευτεί αυτή τη συγκυρία για να αυξηθούν οι φόροι του άνθρακα. Το Κογκρέσο εξετάζει την πρώτη αύξηση φόρου για τα καύσιμα από το 1993.
Ο κίνδυνος είναι ότι ακόμα δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό θα διατηρηθούν έτσι οι τιμές του πετρελαίου και ποια ακριβώς είναι η κινητήρια δύναμη της πτώσης. Οι τιμές του πετρελαίου είναι κατεξοχήν αυτές που ακολουθούν κατά πόδας το κάθε «νάζι» της αγοράς. Μια αύξηση των φόρων θα σήμαινε ότι ακόμα και αν αυτό αποτελεί μια προσωρινή μικρή παρένθεση σε μια ευρύτερη πορεία, η αγορά πετρελαίου του σήμερα μπορεί να δώσει τον τόνο για τα επόμενα χρόνια. Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι η Κίνα κάνει περικοπές στις επιδοτήσεις του πετρελαίου. Όταν οι τιμές του πετρελαίου ξαναανέβουν, οι κινέζοι καταναλωτές θα αντιμετωπίσουν υψηλότερες τιμές. Ως αντίδραση, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν λιγότερο πετρέλαιο, αφήνοντας έτσι περισσότερη ποσότητα διαθέσιμη για όλους τους άλλους. Επίσης, θα δώσει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα στους κατοίκους των χωρών που δεν αυξάνουν τους φόρους.
Η αύξηση της φορολογίας των καυσίμων (ή οι περικοπές των επιδοτήσεων) είναι οικονομικά λογική, και σήμερα είναι η κατάλληλη πολιτικά συγκυρία, αν μπορεί ποτέ να υπάρξει τέτοια, για να επιτευχθεί αυτό. Ωστόσο, ο καθορισμός μακροπρόθεσμης πολιτικής για την αντιμετώπιση των ασταθών τιμών πετρελαίου μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες συνέπειες. Σε μια πενταετία από τώρα, κάποιες χώρες θα συναντήσουν πολύ χαμηλότερες τιμές. Άλλες θα χρειαστεί να πληρώνουν περισσότερα. Αυτό μπορεί να αλλάξει το παγκόσμιο εμπόριο και την αναπτυξη με τρόπους που δεν μπορούμε να προβλέψουμε σήμερα.
Πηγή: Capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου