Στην πόλη Σάνυα της Κίνας γίνεται (14-04-2011) η συνάντηση κορυφής των αποκαλούμενων BRIC, δηλαδή των μεγαλύτερων αναδυομένων οικονομιών του πλανήτη. Μία νέα συμμαχία με μεγάλες φιλοδοξίες, αλλά και με ετερόκλητα συμφέροντα. Η αρχή έγινε τον Ιούνιο του 2009 στο Γιεκαρίνενμπουργκ της Ρωσίας: η Βραζιλία, η Ινδία, η Κίνα και φυσικά η οικοδέσποινα Ρωσία προσπάθησαν τότε για πρώτη φορά να ενώσουν τις δυνάμεις τους, ώστε να μεταφραστεί και σε πολιτική ισχύ η όλο και μεγαλύτερη οικονομική δύναμη που διαθέτουν. Από σήμερα η «BRIC» γίνεται πλέον «BRICS», καθώς στην ομάδα των τεσσάρων προστίθεται για πρώτη φορά και η Νότια Αφρική.
Ποια είναι όμως τα κοινά συμφέροντα των συμμετεχόντων;
Ο Τομπίας Γκάϊερ, επικεφαλής του τμήματος αναδυόμενων αγορών στις επενδυτική εταιρία Ökofonds, υποστηρίζει ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κοινή αφετηρία:
«Οι χώρες αυτές έχουν διαφορετική πορεία και ο μοναδικός κοινός παρονομαστής τους είναι ότι καταγράφουν εντυπωσιακούς δείκτες ανάπτυξης – και φυσικά ότι πρόκειται για μεγάλες χώρες. Υπάρχουν και άλλες αναδυόμενες χώρες με καλύτερα ακόμα κοινωνικο- οικονομικά στοιχεία, οι οποίες όμως δεν παρουσιάζουν το ίδιο στρατηγικό ενδιαφέρον, γιατί αποτελούν πολύ μικρότερες αγορές».
Διαφορετικά συμφέροντα – κοινές ανάγκες;
40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σήμερα στις χώρες BRIC. Οι δείκτες ανάπτυξης κυμαίνονται από +4% ετησίως στη Ρωσία έως +10% στην Κίνα. Σημαντική επιτυχία, αλλά μάλλον όχι αρκετή για μία επιτυχημένη συμμαχία, υποστηρίζει ο Μάρκους Γιέγκερ αναλυτής της Deutsche Bank:
«Η Βραζιλία και η Ρωσία διαφέρουν μεταξύ τους, αλλά και οι δύο είναι περισσότερο εξαρτημένες από εξαγωγές πρώτων υλών σε σχέση με την Ινδία ή την Κίνα – οι οποίες με τη σειρά τους αναγκάζονται να εισάγουν πρώτες ύλες. Στην Κίνα οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων φέρνουν ανάπτυξη. Ενώ η Ινδία τα πάει καλά στις υπηρεσίες, στην πληροφορική για παράδειγμα, αλλά η ανάπτυξή της βασίζεται περισσότερο στην εσωτερική ζήτηση.»
Ιδιαίτερα η Ρωσία φαίνεται παράταιρη στη νέα συμμαχία. Σήμερα μπορεί να έχει το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στην ομάδα των «4», αλλά ο Μάρκους Γκάγιερ, πιστεύει ότι στην πραγματικότητα οδεύει προς την παρακμή, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες, που έχουν μπροστά τους λαμπρό μέλλον.
«Θα έλεγα ότι η Ρωσία βρίσκεται σήμερα στη χειρότερη θέση. Αλλά βέβαια αυτό είναι σχετικό, αν δούμε που έχει πάει η τιμή του πετρελαίου. Όσο παραμένει σε αυτά τα υψηλά επίπεδα, η Ρωσία θα επωφελείται περισσότερο απ΄όλους στην ομάδα BRIC».
Ο ρόλος του κράτους στην οικονομία
Οι δημογραφικές εξελίξεις και κυρίως η γήρανση του πληθυσμού κρίνονται αρνητικά στη Ρωσία, ενώ θα προβληματίσουν και την Κίνα, εάν συνεχιστεί η «πολιτική του ενός παιδιού». Αντιθέτως στη Βραζιλία και στην Ινδία αναδύεται μία νέα, δυναμική μεσαία τάξη, η οποία όχι μόνο παράγει, αλλά και καταναλώνει, ενισχύοντας έτσι την εσωτερική ζήτηση. Και μία ακόμα ειδοποιός διαφορά: το κράτος παραμένει κυρίαρχο στην οικονομία τόσο στη Ρωσία, όσο και στην Κίνα, σε αντίθεση με τη Βραζιλία ή την Ινδία, υπενθυμίζει ο Μάρκους Γιέγκερ:
«Υπάρχουν τριβές ανάμεσα στις τέσσερις αυτές χώρες. Ένα παράδειγμα: η Βραζιλία έχει πρόβλημα με το ισχυρό της νόμισμα και διαμαρτύρεται ότι η Κίνα διατηρεί τη δική της ισοτιμία σε χαμηλά επίπεδα. Σε αυτό το θέμα οι θέσεις της Βραζιλίας πλησιάζουν τις αντίστοιχες των ΗΠΑ. Μπορεί λοιπόν η ομάδα BRIC να βγάζει ωραία ανακοινωθέντα, αλλά πίσω από τις δηλώσεις κρύβονται και κάποιες αντιπαραθέσεις».
Οι αντιπαραθέσεις μπορεί να ενταθούν με την ένταξη της Νότιας Αφρικής στη νέα συμμαχία. Ο δείκτης ανάπτυξης των Νοτιοαφρικανών περιορίζεται στο +3%, ενώ ο πληθυσμός της χώρας δεν ξεπερνά τα 50 εκατομμύρια, πολύ λίγα για τα δεδομένα της συμμαχίας. Φαίνεται όμως ότι η σημερινή ομάδα BRIC δεν ενδιαφέρεται τόσο για την Νότια Αφρική καθεαυτή, αλλά για ολόκληρη την Αφρική – μία αχανή ήπειρο, που θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες των αναδυόμενων χωρών για φτηνές πρώτες ύλες.
Πηγή: Deutsche Welle
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου